Schody wewnętrzne są niezbędne we wszystkich domach zbudowanych z więcej niż jednej kondygnacji. Są stałym elementem wnętrza, muszą być więc funkcjonalne i estetyczne. O ich właściwościach może przesądzać materiał, jaki wykorzystano na schody. Inwestorzy najczęściej wybierają żelbetowe lub drewniane.
Konstrukcja i materiał na schody decydują o odbiorze wnętrza. Ażurowe schody drewniane dodadzą przestrzeni lekkości. Schody żelbetowe są bardziej masywne i dlatego zawsze wyglądają ciężej. Wybór materiału na schody ma również wpływ na ewentualne przebudowy wnętrz – żelbetowe w większym stopniu ograniczają ich możliwości. O wyborze schodów decyduje również ich cena, a także organizacja prac budowlanych. O tym na jakie schody wewnętrzne się zdecydujemy, powinniśmy pomyśleć już na etapie budowy domu.
Żelbet – sprawdzony materiał na schody
Schody betonowe mają liczne zalety – są stosunkowo niedrogie, trwałe, łatwe w budowie i można im nadać praktycznie dowolny kształt. Można z nich korzystać w trakcie budowy domu, co znacznie ułatwia prace na wyższych kondygnacjach. Solidność żelbetowej konstrukcji sprawia, że są w zasadzie niezniszczalne. W trakcie ich użytkowania można zmieniać materiał, którym zostały wykończone, co pozwala na zmiany aranżacyjne. Jednak, gdy zdecydujemy się na remont domu czy dwukondygnacyjnego mieszkania, będą ograniczeniem – trudno bowiem zmienić ich bieg.
Konstrukcja schodów żelbetowych
Schody żelbetowe mogą mieć konstrukcję płytową, policzkową lub wspornikową. Płyta żelbetowa schodów płytowych opiera się na belkach, spocznikach albo na ścianie. Schody płytowe mogą być jedno-, dwubiegowe albo kręte. Konstrukcję nośną schodów policzkowych wykonuje się z żelbetowych belek policzkowych, opartych na ścianach lub stropach. Stopnie mogą opierać się z obu stron na belkach albo z jednej strony na belce, a z drugiej na ścianie nośnej. Stopnie schodów wspornikowych mocuje się z jednej strony w ścianie, z drugiej natomiast pozostają wolne. Można je także osadzić w belce żelbetowej, biegnącej w połowie ich szerokości. Schody żelbetowe wylewa się, gdy strop jest już wykonany. Przed wylaniem robi się deskowanie, a następnie układa na nim zbrojenie. Tak przygotowaną konstrukcję pokrywa się betonem. W tym celu stosuje się beton C12/15 (dawne B15) lub C16/20 (dawne B20). Najlepiej, jeśli schody zostaną wylane jednego dnia – pozwoli to uniknąć pęknięć, wywołanych nierównomiernym odkształcaniem się deskowania i skurczem betonu.
Wykończenie schodów żelbetowych
Schody żelbetowe tak jak żadne inne dają możliwość wykończenia różnorodnymi materiałami. Niezależnie od tego, na jaki się zdecydujemy, powinien mieć on właściwości antypoślizgowe. Warto zadbać, by był też odporny na ścieranie oraz uszkodzenia mechaniczne. Wykonane z betonu architektonicznego charakteryzują się gładką powierzchnią, którą można pomalować. Jako materiał wykończeniowy często stosuje się płytki ceramiczne (terakotę, klinkier lub gres), a także kamień naturalny (np. granit, bazalt, twardy piaskowiec oraz marmury kalcytowe). Popularnym materiałem na schody jest też drewno, które nadaje im ciepły charakter i sprawia, że są przyjemne w dotyku. Do wykańczania stopni schodów, używa się zwykle litego drewna. Coraz częściej stosuje się również drewno klejone warstwowo oraz elementy małoformatowe, np. deskę parkietową. Na schodach często pojawia się dąb, jesion, buk, wiśnia, orzech, a także tek, ipe, iroko, merbau, kempas oraz bambus. Schody żelbetowe można też wykończyć aluminium, wykładziną elastyczną lub miękką wykładziną dywanową.
Drewno – materiał na przytulne schody
Schody drewniane są lżejsze niż żelbetowe i nie przytłaczają tak jak one wnętrza. Ich mniejszy ciężar sprawia, że warto je wybrać do domów, gdzie przystosowujemy do celów mieszkalnych poddasze – nie trzeba wówczas wzmacniać stropów. Wykonywane są na zamówienie, przez specjalizujące się w ich budowie firmy. Można też kupić gotowe schody drewniane, co ma wpływ na obniżenie kosztów budowy. Montuje się je najczęściej na etapie wykańczania domu (po ułożeniu posadzek na obu kondygnacjach). Niestety wymagają one zabiegów konserwujących – co jakiś czas trzeba je odnawiać. Jeśli materiałem do wykończenia schodów jest fornir, ich renowacja może być trudna. Trzeba będzie bowiem wymienić warstwę forniru. Łatwo też wprowadzić je w drgania podczas chodzenia, dlatego jeśli nie lubimy skrzypiących schodów, nie są dla nas dobrym wyborem.
Konstrukcja schodów drewnianych
Mają konstrukcję samonośną, nie wymagają więc dodatkowych przygotowań konstrukcyjnych. Z drewna można wykonać schody kręte, o konstrukcji wspornikowej, policzkowej, modułowej czy dywanowej. Stopnie schodów wspornikowych są podtrzymywane w środkowej części przez jedną, dwie lub trzy belki nośne. Mogą być też zakotwione do belki zamontowanej w ścianie. W przypadku prostych schodów jednobiegowych belki są rozpięte między stropem a podłogą. W przypadku bardziej skomplikowanych schodów, o kilku biegach konieczne jest wykonanie dodatkowych podpór. Konstrukcję schodów policzkowych, stanowią dwie belki, będące oparciem dla krawędzi stopni. Schody o skomplikowanym kształcie wymagają konstrukcja policzkowej wspieranej dodatkowymi wspornikami.
Schody drewniane o konstrukcji modułowej zbudowane są z modułów (stopni połączonych ze wspornikami), które mocuje się do ścian lub pionowych słupów (to rozwiązanie stosuje się, jeśli chcemy zamontować modułowe schody kręte). Odmianą schodów modułowych są schody dywanowe, zbudowane wyłącznie ze stopni i podstopnic. Ich stopnie mogą być mocowane do ścian specjalnymi wspornikami. Pierwszy stopień i końcowy podest opierają się na podłodze oraz stropie. Ich konstrukcja jest samonośna, dlatego muszą być bardzo solidne.
Zdjęcia: Fotolia.com