Ucieczka ciepła przez przegrody zewnętrzne to jedna z poważniejszych przyczyn zwiększonego zapotrzebowania budynku na energię cieplną niezbędną do jego ogrzania. Aby dom był energooszczędny, ważna jest nie tylko odpowiednia izolacja termiczna przegród. Równie istotna jest szczelność budynku. W nieszczelnym domu uzyskanie komfortu cieplnego jest trudne, a rachunki za ogrzewanie są wysokie.
Wiele nowych domów, nawet jeśli są one wybudowane w zgodzie z aktualnymi wymogami dotyczącymi izolacyjności termicznej przegród, podczas eksploatacji zużywa więcej energii na ogrzewanie, niż wynika to z założeń projektowych budynku. Odpowiednio dobrana izolacja termiczna nie jest bowiem warunkiem wystarczającym, aby zapobiec stratom. Nadmierna ucieczka ciepła z domu bardzo często jest spowodowana inną przyczyną – są to nieszczelności przegród budynku. Gdy przegrody zewnętrzne są nieszczelne, dochodzi do przewiewania, a także zawilgocenia budynku w wyniku przenikania pary wodnej, wód opadowych oraz podciągania wilgoci gruntowej. Bez szczelnej obudowy budynku wysiłki w zmniejszeniu strat ciepła, takie jak właściwa termoizolacja czy zapobieganie mostkom cieplnym, nie przyniosą pełnych rezultatów. Należy jednak pamiętać, że w budynku z wentylacją grawitacyjną pełna szczelność przegród nie jest wskazana – nieszczelności są niezbędne, aby we wnętrzach nie dochodziło do gromadzenia się wilgoci. Natomiast w budynkach, gdzie zastosowano wentylację mechaniczną nieszczelności są niewskazane – są one jedynie źródłem strat ciepła.
Dobrze zaplanowana izolacja ścian i dachu może zmniejszyć nawet o 40% całkowite straty ciepła w domu
Kiedy budynek jest szczelny
Aby budynek był szczelny, musi mieć zapewniona szczelną powłokę, która nie ma nic wspólnego z warstwą termoizolacji. Izolacja termiczna chroni wnętrze budynku przed ucieczką ciepła z pomieszczeń ogrzewanych na zewnątrz, natomiast szczelna powłoka zabezpiecza je przed infiltracją powietrza z zewnątrz, w przeciwieństwie do izolacji, której zadaniem jest przede wszystkim zapobieganie przed ucieczką ciepła. Szczelność powietrzna to cecha materiału budowlanego, części budowli lub obudowy budynku, która całkowicie zapobiega przepływowi przez nią powietrza lub też umożliwia go w bardzo małym zakresie. Warstwa szczelna powietrznie jest zlokalizowana przeważnie po wewnętrznej stronie ocieplenia, zmniejsza ona przepływ powietrza przez część budowli w kierunku od zewnątrz do pomieszczenia. Zapobieganie nieszczelnościom wymaga dużej uwagi na wszystkich etapach budowy – na etapie projektu, przy doborze materiałów budowlanych i wykończeniowych oraz podczas przeprowadzania prac wykonawczych.
Kiedy dochodzi do nieszczelności w przegrodach zewnętrznych
Nieszczelności w przegrodach zewnętrznych budynku powstają przede wszystkim na skutek zastosowania nieodpowiednich materiałów. Tylko zastosowanie szczelnych materiałów wielkopowierzchniowych oraz szczelne połączenia w newralgicznych miejscach narażonych na przenikanie powietrza i stykach materiałów pozwoli zapobiec temu niekorzystnemu zjawisku. Jeśli więc chcemy, aby nasz dom był szczelny, to już na etapie powstawania projektu należy o to zadbać. Architekt powinien opracować konstrukcję wszystkich newralgicznych detali, określić przebieg warstwy paroszczelnej, podać opis montażu izolacji i potrzebnych do jej wykonania materiałów.
Planując rozwiązania techniczne do naszego domu, nadrzędną zasadą powinno być ograniczenie strat ciepła
Szczelność podczas budowy
Do nieszczelności dochodzi najczęściej w obrębie dachu, okien i ścian zewnętrznych, podłogi i stropów. Do strat ciepła dochodzi również przez nieszczelności powstałe w wyniku przebić instalacji i urządzeń AGD. Dlatego w trakcie budowy należy na bieżąco sprawdzać zgodność wykonywania detali i ciągłość izolacji paroszczelnej, a także, czy zastosowano odpowiednie materiały. Tylko systematyczne kontrolowanie detali umożliwi łatwe eliminowanie błędów na ich początkowym etapie. Zwracajmy także wykonawcom uwagę, jak ważna jest dla nas szczelność budynku. Zapoznajmy ich z pojęciem szczelności powietrznej oraz metodami jej osiągnięcia – niestety wiedza wielu wykonawców na ten temat jest znikoma. Poinformujmy ich o teście szczelności, który sprawdzi poprawność przeprowadzonych prac. Może to stanowić dla wykonawców dodatkową motywację, gdyż wszystkie popełnione przez nich błędy pokaże test szczelności budynku. W dużym uproszczeniu można wyróżnić główne rodzaje połączeń przegród budowlanych i innych elementów konstrukcyjnych:
- połączenia dachu z innymi przegrodami i elementami konstrukcyjnymi,
- połączenia ścian,
- połączenia ścian ze stropami i podłogami na gruncie,
- połączenia ścian, stropów, podłóg z oknami i drzwiami.
Najczęściej wykonuje się je wykorzystując: folie/membrany, tynki wewnętrzne, beton, płyty drewnopochodne. Sposobów realizacji połączeń jest bardzo dużo, jednak należy zadbać, aby były one:
- trwale szczelne nie tylko w momencie wykonywania, ale także podczas wieloletniej eksploatacji,
- wykonane w możliwie prosty sposób – do jego realizacji należy stosować ogólnie dostępne materiały,
- niezbyt kosztowne.
zdjęcia: materiały prasowe
