Prowadząc budowę domu jednorodzinnego mamy do czynienia z różnymi rodzajami kosztorysów. Mogą one zostać wykonane przed rozpoczęciem prac, podczas ich trwania oraz po zakończeniu. Czym jeszcze się od siebie różnią?
Kosztorysem za prace budowlane nazywa się dokument ustalający liczbę prac, ich rodzaj i wartość. Sporządza się go na podstawie projektu wykonawczego lub inwentaryzacji. Przy jego sporządzaniu brane są pod uwagę: rodzaje i ilości robót, obmiary, normy zużycia materiałów, robocizny i sprzętu, stawki za robociznę, ceny materiałów, koszty pracy sprzętu, stawki narzutów, które obejmują koszty ogólne oraz zyski. Najprostsza definicja kosztorysu mówi, że jest to po prostu plan kosztów danego przedsięwzięcia, w naszym przypadku – budowlanego.
Kosztorys ślepy
Nazywa się go też przedmiarem lub kosztorysem nakładczym. Stanowi część projektu budowlanego. To zestawienie ilości robót budowlanych i wykończeniowych, jakie mają być przeprowadzone. Są one wyszczególnione w kolejności, w jakiej zakłada się ich przeprowadzenie. W dokumencie tym są również zawarte normy zużycia tak zwanych czynników produkcji oraz obliczenia (przemnożone ilości robót przez normy zużycia) stanowiące o nakładach ilościowych danych robót – robocizny, materiałów, pracy sprzętu. Robociznę podaje się w tak zwanych roboczogodzinach. Zużycie materiału zależnie od jego rodzaju i zastosowania podawane jest w m2, m3, l, kg itp. Pracę sprzętu wyraża się w maszynogodzinach. Kosztorys taki jest „ślepy”, gdyż nie zawiera tego, co jest istotą kosztorysów, a więc kwot. Pozostawione jest tylko miejsce na ich dopisanie. Wypełniony do końca ślepy kosztorys staje się kosztorysem inwestorskim.
Kosztorys budowlany pozwala na organizację inwestycji budowy domu
Kosztorys wstępny
Na podstawie przedmiaru robót projektant lub kosztorysant może opracować przewidywany, bardzo przybliżony koszt realizacji inwestycji. Da on inwestorowi rozeznanie w cenach i będzie odpowiedzią na najważniejsze pytania – czy stać go na budowę, czy musi brać kredyt lub zwiększać jego wartość, czy ma szukać sposobów na zmniejszenie kosztów budowy.
Kosztorys ofertowy
Od kosztorysu wstępnego różni się tym, że przygotowuje go firma wykonawcza. To szczegółowe wyliczenie kosztów dla robót wykazanych w ślepym kosztorysie. Jest ono propozycją, którą inwestor może zaakceptować lub odrzucić, jeśli zaproponowane tam sumy wydadzą mu się zbyt wysokie. Jeśli inwestor uzna kosztorys, podpisuje umowę z wykonawcą.
Kosztorys zamienny
Dość często się zdarza, że w trakcie prac budowlanych następują jakieś zmiany. Należy wtedy skorygować kosztorys ofertowy, bo zmianie ulegną również koszty budowy – wzrosną lub być może spadną. W tym właśnie celu sporządza się kosztorys zamienny, nazywany również dodatkowym lub uzupełniającym.
Kosztorys powykonawczy
Ten kosztorys przygotowuje się na zakończenie prac. Ma on ustalić, jaka jest ostateczna kwota do zapłacenia wykonawcom. Może być taka sama jak przewidział kosztorys ofertowy lub obniżona na przykład o sumy wynikłe z potrąceń za błędy popełnione przez wykonawcę lub kary umowne za opóźnienie robót.
Metody wyliczenia kosztów
Niezależnie od rodzaju kosztorysu koszty mogą wyliczone metodą kalkulacji uproszczonej lub szczegółowej. Jak sugerują nazwy, kalkulacja uproszczona służy do szybkiego oszacowania przybliżonej wartości, nie określa szczegółowych informacji tj. ilości roboczogodzin czy użytych materiałów, jedynie cenę jednostkową za wykonanie konkretnego etapu prac. Natomiast kalkulacja szczegółowa określa dla konkretnego etapu poszczególne nakłady robocizny, materiału i sprzętu. Takie wyliczenie pozwala oszacować czas budowy domu, ilość potrzebnych materiałów i czas ich dostaw, podzielić realizację projektu na etapu, a tym samym sporządzić harmonogram.
zdjęcia: AdobeStock
