FUGA jak z nut

Choć w  ofercie producentów chemii budowlanej znajdziemy fugi uniwersalne, warto zapoznać się z szeroką propozycją specjalistycznych produktów przeznaczonych do określonych zadań. Inne parametry techniczne będą miały bowiem spoiny zaprojektowane do płytek ściennych, podłogowych, jeszcze inne do stosowania na tarasie, czy też w łazienkach lub holu. Znaczenie w ich wyborze ma także szerokość spoin.

SKŁAD CHEMICZNY

Dzisiejsza oferta produktów glazurniczych przeznaczonych do spoinowania różni się od popularnych dawniej i jedynie dostępnych przed laty cementowych fug o małej trwałości. Nie wyróżniały się one zbytnią odpornością i szybko się wykruszały czy wycierały. Nadal produkty cementowe, inaczej mineralne, należą do najczęściej stosowanych, jednak ich skład jest wzbogacony. Do wyboru mamy też fugi,  których bazą są inne substancje. I tak oprócz cementowych produkowane są fugi akrylowe, epoksydowe i silikonowe. Ich skład wpływa na wytrzymałość, trwałość, elastyczność, odporność na substancje chemiczne i liczne czynniki zewnętrzne. Warto stosować produkty stworzone specjalnie do określonego przez producenta celu, wówczas możemy być pewni, że spoina będzie trwała oraz odpowiednio dopasowana do materiału, by z nim idealnie współpracować.

TRADYCYJNE CEMENTOWE

Przeznaczone są głównie do niedużych płytek, powierzchni nieodkształcalnych, przede wszystkim ścian, miejsc suchych, w których nie stosuje się silnych detergentów. Jako produkty mineralne należą do bardzo chłonnych. Z tego względu częste wystawianie fug cementowych na działanie wody lub środków chemicznych, obniża ich odporność. Ponadto może wpływać na ich szybsze odbarwianie. Aby zabezpieczyć fugi cementowe przed działaniem wilgoci i  zabrudzeń, należy je zaimpregnować. Większą trwałość zapewniają też specjalne emulsje poprawiające odporność na wodę i  naprężenia. Nowoczesne spoiny wyprodukowane na bazie cementu, zwłaszcza renomowanych firm, są na tyle wzbogacone, że ich odporność zostaje znacznie zwiększona. Sprzedawane są w workach, w formie sypkiej, do rozrobienia z wodą.

ULEPSZONE ELASTYCZNE

Do znacznie udoskonalonych produktów zaliczamy cementowe fugi o podwyższonych parametrach użytkowania. Dzięki współczesnym technologiom wzbogacone spoiny elastyczne stosuje się do fugowania płytek ceramicznych i kamiennych. Można je użyć zarówno na ścianach, jak i posadzkach. Nadają się też do wypełnienia szczelin w ścianie wzniesionej z luksferów. Cementowe fugi elastyczne dzięki nowoczesnej formule mogą pochwalić się dużo lepszą trwałością i odpornością na ścieranie. Nadają się do użycia na odkształcalnych powierzchniach. Ponadto zapobiegają powstawaniu przebarwień, trwałych zabrudzeń i osadzaniu się pleśni. Przeznaczone są do posadzek z  ogrzewaniem podłogowym. Produkty hydrofobowe wykazują dużą odporność na wilgoć, dlatego nadają się do stosowania w dowolnym pomieszczeniu oraz na zewnątrz. Są bowiem odporne na ciepło i mróz.

GOTOWE AKRYLOWE

Są nowoczesnym rozwiązaniem, które bardzo ułatwia pracę i pozwala dobrać rodzaj oraz kolor fugi idealnie do potrzeb miejsca spoinowania. Zaprawy akrylowe nie wymagają rozrabiania z wodą, gdyż to produkty gotowe do użycia. Dostępne są w wiaderkach. Fugi kupuje się podobnie jak farby z  mieszalnika. W  sklepie dostaniemy bazę, do której dobieramy barwnik, z szerokiej palety dostępnych kolorów i ich odcieni. Otrzymana mieszanka przyjmuje formę pasty, gotowej do nakładania w szczelinach. Zaprawa wykazuje właściwości hydrofobowe, czyli odpychające wodę. Odporna będzie też na grzyby i pleśń. Fugi akrylowe bez obaw możemy stosować we wszystkich pomieszczeniach, łącznie z kuchnią i łazienką, jednak na zewnątrz nadają się jedynie do spoinowania okładzin pionowych.

RODZAJE FUG I CHARAKTERYSTYKA

• Cementowe. Nakłada się je pacą gumową i zacieraczką. Stworzą spoinę o szerokości do 15 mm. Nadają się do spoinowania okładzin ceramicznych, kamiennych, z kamienia sztucznego oraz szklanych. Nie wszystkie są odporne na wilgoć. Po rozrobieniu z wodą zachowują dobre właściwości przez około 2 godziny. Do użytkowania są gotowe najwcześniej po 24 godzinach od nałożenia.

• Cementowe elastyczne. Nakłada się je pacą gumową i zacieraczką. Pozwalają uzyskać spoinę o szerokości od 2 do 20 mm. Nadają się do spoinowania okładzin ceramicznych, kamiennych, z kamienia sztucznego oraz szklanych. Mogą być stosowane również przy ogrzewaniu podłogowym. Przeznaczone są także do stosowania na zewnątrz. Po rozrobieniu z wodą zachowują dobre właściwości przez około 35-40 minut. Do użytkowania są gotowe najwcześniej po 3 godzinach od nałożenia.

• Akrylowe. Nakłada się je pacą gumową. Stworzą spoinę o szerokości od 1 do 10 mm. Nadają się do spoinowania okładzin ceramicznych oraz szklanych. Przeznaczone są również do stosowania na zewnątrz, ale tylko na elewacji. Do użytkowania są gotowe najwcześniej po 48 godzinach od nałożenia.

• Epoksydowe. Nakłada się je pacą zębatą. Stworzą spoinę o szerokości od 2 mm. Nadają się do spoinowania okładzin ceramicznych i kamiennych. Przeznaczone są również do stosowania na zewnątrz. Po przygotowaniu zachowują dobre właściwości przez około 45 minut. Do użytkowania są gotowe najwcześniej po 12-24 godzinach od nałożenia.

• Silikonowe i akrylowe. Nakładane są z kartuszy. Stworzą spoinę o szerokości od 5 do 30 mm. Nadają się do spoinowania okładzin ceramicznych i szczelin między urządzeniami kuchennymi lub sanitarnymi. Przeznaczone są również do stosowania na zewnątrz. Czas powierzchniowego przesychania – ok. 15 minut. Czas twardnienia 2-3 mm w ciągu doby.

SPECJALISTYCZNE EPOKSYDOWE

Fugi epoksydowe również sprzedawane są w wiaderkach w formie gotowej do użycia. Są produktem najczęściej wybieranym przez profesjonalistów, którzy wykorzystują je do wykończenia obiektów użyteczności publicznej, zakładów produkcyjnych i tym podobnych miejsc. Charakteryzują się bowiem bardzo dużą odpornością na uszkodzenia, ścieranie i obciążenie. Są szczelne, mało porowate i łatwe w utrzymaniu czystości. Dzięki elastyczności gwarantują wyjątkową trwałość. Poradzą sobie z działaniem wody, preparatów chemicznych, kwasów oraz wysokiej temperatury. Fugi te produkuje się z mieszanki żywicy epoksydowej i utwardzacza. W skład spoiny wchodzi też często piasek kwarcowy. Nadają się do fugowania okładzin ceramicznych oraz kamiennych, zarówno ściennych, jak i podłogowych. Sprostają wymogom miejsc stale narażonych na działanie wody, można zastosować je nawet w basenie. Z  powodzeniem sprawdzą się też na zewnątrz, pod warunkiem, że wcześniej pod okładziną zostanie zastosowana odpowiednia technologia drenażowa. Fugi epoksydowe nie są bowiem paroprzepuszczalne. Mimo wysokiej ceny wielu inwestorów wybiera je do stosowania w domu. Doskonale sprawdzą się na blacie w kuchni lub posadzce garażu. Nie ma jednak konieczności kłaść ich na ścianach i podłogach w pomieszczeniach mieszkalnych. Nie będą narażone na duże obciążenie, wyjątkową eksploatację, a detergenty stosowane w domu nie są aż tak silnie działające, by wymagały specjalistycznej spoiny. Niestety fugi epoksydowe są nie tylko dość drogie, ale też trudne podczas nakładania. Łatwo też nimi trwale zabrudzić okładzinę. Prace zatem warto zlecić fachowcom.

PRODUKTY USZCZELNIAJĄCE

Do miejsc wymagających nie tylko wypełnienia, ale też szczególnego uszczelnienia, stosuje się fugi silikonowe. Sprzedawane są w kartuszach ułatwiających precyzyjną aplikację w miejscu spoinowania. Tworzą bardzo dobrą izolację przeciwwilgociową. Powierzchnia takiej fugi nie tylko odpycha wodę, ale też zapobiega przed zagnieżdżeniem się grzybów i pleśni. Jest elastyczna, więc nadaje się do stosowania w  szczególnych miejscach, takich jak szczeliny dylatacyjne i połączenia między sprzętem a ścianą czy posadzką, na których występują duże naprężenia. Jej odporność na wysoką temperaturę i działanie silnych detergentów oraz substancji chemicznych sprawiają, że można ją stosować również w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności oraz na zewnątrz budynków. W  kartuszach możemy też nabyć fugi akrylowe o  podobnych właściwościach.

CZYSZCZENIE FUG

Nie wszystkie fugi będą łatwe w  utrzymaniu czystości, zwłaszcza jeśli nie są hydrofobowe oraz gdy ich skład nie zapobiega przywieraniu brudu. Oprócz kurzu lub przebarwień, możemy mieć problem z zagnieżdżaniem się pleśni i grzybów. Do usunięcia wszelkich zabrudzeń warto użyć specjalistycznych środków czystości. Znajdziemy preparaty w  spreju, którymi wystarczy spryskać spoiny i  pozostawić na kilka chwil. Po tym czasie należy przetrzeć fugi i wypłukać czystą wodą. Można również zastosować bardziej ekologiczne metody czyszczenia fug, z  wykorzystaniem produktów spożywczych. Dobrym rozwiązaniem jest ich szorowanie pastą wykonaną z sody oczyszczonej i wody. Na bardzo zabrudzonych spoinach pozostawiamy mieszankę na jakiś czas, zanim rozpoczniemy mycie. Najłatwiej posłużyć się wówczas szczoteczką do zębów. Ułatwi to precyzyjne wtarcie pasty w fugi. Podobnie osad i brud pomoże usunąć proszek do pieczenia oraz ocet.

WYMIANA STARYCH SPOIN

Fugi zbyt zniszczone, kruszące się i zaatakowane dogłębnie przez drobnoustroje wymagają usunięcia i zastąpienia ich nową spoiną. Można to wykonać we własnym zakresie. Do usunięcia fugi potrzebne będzie narzędzie typu rylec lub specjalistyczny usuwacz spoin. Krusząc je, trzeba bardzo uważać, by nie uszkodzić powierzchni płytek. Łatwiejszym zadaniem jest usunięcie fugi cementowej niż epoksydowej. Szczelinę oczyszczamy odkurzaczem i  gruntujemy podłoże preparatem zmniejszającym jego chłonność. Nowa fuga będzie też dzięki temu lepiej wiązała. Jeśli nie używamy gotowej spoiny, musimy ją wcześniej przygotować, zgodnie z zaleceniami producenta. Wypełnianie szczelin należy prowadzić staranie. Tylko precyzyjnie zacieranie gwarantuje, że fuga będzie szczelna.

BY FUGA BYŁA TRWAŁA

Na wytrzymałość i odporność spoiny wpływ ma nie tylko jakość produktu, ale też jej ułożenie oraz konserwacja. Przed pękaniem i kruszeniem się fugi zapobiegnie kontrolowany czas jej wysychania. Po zakończeniu spoinowania należy utrzymywać ją w stanie wilgotnym przez kilka dni. W tym celu trzeba przemywać jej powierzchnię wilgotną gąbką lub zraszać spryskiwaczem. Woda musi być czysta. Po całkowitym wyschnięciu warto fugę zaimpregnować specjalnym preparatem wzmacniającym jej odporność na wilgoć, zabrudzenia i rozwijanie się pleśni oraz grzybów. Wyblakłą spoinę odświeżymy preparatem do renowacji fug. Dzięki niemu odzyska swą dawną intensywną barwę. Istnieje też możliwość zmiany koloru fugi. Przemalujemy ją preparatami barwiącymi.

Fugi samorozlewne

Sporym ułatwieniem podczas fugowania dużych powierzchni są samorozlewne zaprawy do spoinowania. Sprawdzą się też tam, gdzie płytki o nieregularnych kształtach pozostawiają do wypełnienia szczeliny o różnych grubościach. Produkty nadają się do wykonania fug o szerokości 2-50 mm. Wypełnienie będzie przebiegało sprawnie dzięki temu, że samorozlewne zaprawy do fugowania wylewa się bezpośrednio na posadzkę w pomieszczeniu, na balkonie lub tarasie. Do precyzyjnego rozprowadzenia spoiny używa się gumowej pacy na kiju. Tego rodzaju preparat zapewnia szczelne, odporne i trwałe wypełnienie.