OGRODZENIE: Odnowa czy od nowa?

Ogrodzenie domu nie tylko pełni funkcję dekoracyjną. Przede wszystkim wyznacza granice działki i stanowi barierę dla nieproszonych gości. Powinno więc być solidne oraz  estetyczne, dobrze też, aby harmonizowało z  architekturą budynku oraz ogrodowymi nasadzeniami. Niestety po kilku latach nieustannego destrukcyjnego działania warunków atmosferycznych praktycznie każdy parkan wymaga prac renowacyjnych. Może się też zdarzyć, że usterki są tak poważne, że korzystniejsze będzie wzniesienie nowego ogrodzenia.

SAMODZIELNA RENOWACJA

Ogrodzenie drewniane niszczeje pod wpływem wilgoci, traci kolor na skutek promieniowania UV, a  w  miejscach zacienionych porasta je mech i  glony. Aby poprawić jego wygląd, za pomocą papieru ściernego usuwamy resztki farb, lakierów czy zmurszałą warstwę. Następnie powierzchnię oczyszczamy z  kurzu i  odtłuszczamy. Dopiero wtedy możemy drewno pokryć odpowiednim środkiem – impregnatem, olejem czy lakierem. Liczba warstw preparatu powinna być dostosowana do zaleceń producenta. Pamiętajmy jednak, że taki zabieg należy powtarzać co kilka lat. Podobnie postępujemy z  ogrodzeniem metalowym. Jeśli nie jest kompletnie skorodowane, możemy je pomalować, oczywiście po wcześniejszym oczyszczeniu powierzchni. Niewielkie ogniska korozji usuwamy drucianą szczotką, papierem ściernym, do większych przyda się szlifierka. Łuszczącą się starą powłokę zdzieramy szpachelką. Możemy również użyć preparatów do usuwania farby – sprawdźmy jednak na opakowaniu, czy mogą być stosowane na metalowe powierzchnie. Ogrodzenie musimy jeszcze odtłuścić. Aby prace przebiegały szybciej, warto do malowania wybrać dekoracyjno-ochronną farbę zawierającą środki antykorozyjne – nie musimy w  tym przypadku stosować preparatu antykorozyjnego ani farby podkładowej. Natomiast renowacja odspojonych daszków montowanych na słupach ogrodzeniowych lub podmurówkach polega na usunięciu pozostałości po kleju montażowym i  ponownym przyklejeniu elementów. Pamiętajmy, aby stosować wyłącznie mrozoodporny klej!

Czy ogrodzenie działki jest niezbędne?

Wymóg ogrodzenia działki obowiązuje wyłącznie podczas trwania budowy domu – po to, aby chronić postronne osoby przed ewentualnymi niebezpieczeństwami. W żadnych innych przypadkach prawo budowlane nie narzuca budowy ogrodzenia. Zatem teoretycznie nie musimy stawiać parkanu wokół naszej posesji. Jednak mało osób decyduje się na takie rozwiązanie, ponieważ wówczas trudno o poczucie prywatności i ochronę mienia przed niepożądanymi osobami czy zwierzętami. Ogrodzenie, chociaż nie jest obowiązkowe, staje się więc integralną częścią budynku.

ROZSĄDNA ROZBIÓRKA

Jeśli drewniane elementy są mocno zniszczone, metalowe pokryte w  większości głęboką rdzą, a  ubytki w  podmurówce znaczne, to niestety ogrodzenie będziemy musieli rozebrać. Żadne prace renowacyjne nie przywrócą mu estetycznego wyglądu. Warto jednak sprawdzić stan poszczególnych detali, np. słupki po odświeżeniu przydadzą się do podtrzymania nowych przęseł, a  stary fundament będzie stanowił podporę nowego ogrodzenia – to spora oszczędność. Oczywiście powtórne wykorzystanie podpór punktowych ogranicza nas podczas wyboru technologii i  materiałów, z jakich będzie wykonane nowe ogrodzenie. Na przykład, jeśli pozostawimy słupki, to nie będziemy mogli postawić pełnego muru, ponieważ wymaga on oparcia na ciągłym fundamencie. Jednak gdy chcemy całkowicie odmienić oraz unowocześnić otoczenie naszej posesji oraz dysponujemy odpowiednim budżetem, to raczej lepiej jest zdemontować wszystkie stare elementy i  postawić parkan od podstaw.

SZCZELNE CZY AŻUROWE?

Wybór ogrodzenia nie jest łatwy. Przemyślmy więc dobrze decyzję, ponieważ nowa bariera będzie nam służyła prawdopodobnie przez kilkadziesiąt lat. Jeśli zależy nam na skutecznym oraz  całkowitym odizolowaniu się od ruchliwej ulicy i  ciekawskich przechodniów czy sąsiadów, postawmy na ogrodzenie pełne. Szczelny mur można wykonać np. z kamienia. Efektownie wyglądają piaskowce i  wapienie, ale najtrwalszy jest granit, bazalt i  kwarcyt. Elementy można łączyć w  regularne lub nieregularne wzory za pomocą zaprawy cementowej. Sprawdzonym budulcem do szczelnych parkanów są także cegły: ceramiczne czy silikatowe. Taki mur jest także doskonałą ochroną przed hałasem. Możemy również wykorzystać bloczki lub pustaki betonowe. Mają duże gabaryty, więc ogrodzenie powstanie szybko. Ciekawym rozwiązaniem jest wykorzystanie pustaków gazonowych. Stanowią dobrą ochronę przed hałasem i wiatrem, ponadto możemy wypełnić je ziemią i  posadzić rośliny. Popularność zdobywają gabiony. To kosze z  siatki zgrzanej ze stalowego drutu, które zazwyczaj wypełnia się szczelnie kamieniami, efektownie wygląda drewno czy szkło. Pełne ogrodzenie możemy również wykonać z  gotowym drewnianych lub betonowych paneli. Gdy nie chcemy zasłaniać widoków, to możemy zdecydować się na ogrodzenie ażurowe. Najczęściej składa się z  podmurówki, słupów konstrukcyjnych oraz umieszczonych między nimi przęseł. Podmurówkę wykonuje się z  kamieni, bloczków i cegieł. Standardowo ma ona wysokość 20-30 cm, chociaż można spotkać takie, które mają nawet 1 m. Słupki ogrodzeniowe można wznieść np. z  cegieł lub ze stali. Materiał dobiera się do podmurówki lub przęseł. Najczęściej spotyka się przęsła drewniane, z żeliwa, stali lub w  postaci siatki. Wypełnienie może być ułożone w dowolne wzory (proste lub bardzo dekoracyjne) i  mniej lub bardziej przesłaniać widok z  działki na okolicę.

W DOBRYM STYLU

Ogrodzenie jest istotnym elementem architektonicznym. Powinno pasować do naszego domu, komponować się z  ogrodem i  – jeśli to możliwe – nawiązywać do otaczającego krajobrazu. Bariera z kamieni i  kutego żelaza będzie więc pasowała do tradycyjnych domów. Jednak lepiej nie zestawiać jej z nowoczesnym budynkiem. W tym przypadku dobrym wyborem będą gabiony czy mało zdobione przęsła metalowe. Natomiast proste wypełnienia metalowe będą wyglądały pretensjonalnie wokół dostojnej rezydencji, podobnie jak bogato zdobione w parze ze skromnym domem. Kolorystykę ogrodzenia warto dopasować do jednego z  elementów domu: dachu, stolarki okiennej czy drzwiowej lub elewacji. Jeśli mamy problem z  wyborem, to skorzystajmy z  porad architekta krajobrazu. Pamiętajmy, że ogrodzenie nie musi być jednolite. Od frontu możemy zamontować efektowne przęsła, a  pozostałą część otoczyć dużo tańszą siatką. To bardzo częste rozwiązanie, ponieważ pozwala ograniczyć koszty.

DOBRANE DODATKI

Brama i furtka to elementy, które powinny znaleźć się w  każdym ogrodzeniu. Najwygodniej jest zlokalizować bramę naprzeciwko garażu, a  furtkę na wprost drzwi wejściowych do domu. Jeśli nasza posesja jest duża i mamy na to finanse, to dobrym rozwiązaniem będzie montaż dodatkowej bramy gospodarczej, np. w celu utworzenia parkingu dla gości czy na potrzeby dostaw do ogrodu. Przyda się też druga furtka przy śmietniku, jeśli znajduje się on po przeciwległej stronie działki. Zgodnie z prawem budowlanym minimalna szerokość bramy wjazdowej to 2,4 m, a  furtki 0,9 m. Jednak lepiej zamontować szerszą bramę (minimum 4-metrową), aby bez problemu na posesję wjechały samochody dostawcze np. z  meblami. Do wyboru mamy modele rozwieralne lub przesuwne – jedno- i dwuskrzydłowe. Uwaga! Brama powinna otwierać się do wewnątrz posesji, a  mechanizm odpowiadający za jej działanie musi znajdować się na terenie należącym do działki – nie może znajdować się na działce sąsiedniej czy terenie publicznym. W  przypadku gdy brama lub jej elementy będą znajdowały się na terenie działek sąsiednich, możemy zostać zmuszeni do jej rozbiórki na podstawie nakazu wydanego przez organy administracyjne. Jeżeli umiejscowienie bramy wjazdowej w  czasie przebudowy ogrodzenia będzie zmieniane, należy pamiętać o  tym, aby uzgodnić to z zarządcą drogi. To bardzo ważne, ponieważ właściciel domu jednorodzinnego nie może dowolnie usytuować wyjazdu ze swojej posesji na drogę publiczną. Może to rzutować na bezpieczeństwo ruchu drogowego.

W zgodzie z przepisami

Budowa, przebudowa, a także remont ogrodzenia to prace, które nie wymagają zgłoszenia, o ile jego wysokość nie będzie przekraczała 2,2 m. Dotyczy to również ogrodzenia od strony drogi publicznej. Ogrodzenie takie powinno mieć jednak tradycyjną formę. Jeżeli w całości lub częściowo będzie pełnić funkcję muru oporowego, to należy uzyskać pozwolenie na budowę w celu przeprowadzenia jego przebudowy. Przede wszystkim parkan musi być bezpieczny – nie może stwarzać zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi i zwierząt. Między innymi dlatego na ogrodzeniach, których wysokość jest mniejsza niż 1,8 m, nie wolno montować żadnych ostrych zakończeń, w tym drutów kolczastych, szkła tłuczonego czy innych ostrych materiałów (nie dotyczy to jedynie ogrodzeń przy zakładach karnych i aresztach śledczych). Co ważne, ogrodzenie powinno znajdować się w całości na działce, którą grodzi. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy właściciele sąsiednich działek dojdą do porozumienia i płot będzie wspólny dla dwóch posesji położonych na sąsiadujących ze sobą działkach. W takiej sytuacji ogrodzenie stawiane jest na osi wydzielającej obie działki. W innym przypadku naruszenie granicy może wiązać się z oskarżeniem o naruszenie własności nieruchomości dla sąsiedniej działki.