Aby na poddaszu mieszkało się komfortowo należy je odpowiednio zaizolować. Dobry jakościowo i starannie ułożony materiał termoizolacyjny ograniczy straty ciepła do absolutnego minimum.
Budując czy remontując dom, należy zadbać o dobre ocieplenie poddasza, aby zagwarantować komfort cieplny (i akustyczny) pomieszczeń pod skosami. W projekcie domu powinny znaleźć się wskazówki, jak prawidłowo je ocieplić. Warto jednak zadbać o jak najkorzystniejsze przygotowanie poddasza do zamieszkania – czasami może oznaczać to zmianę zaproponowanego materiału termoizolacyjnego na inny lub zwiększenie jego grubości. Lepiej zawczasu wykorzystać rozwiązania przekraczające obowiązujące standardy, aby za kilkanaście lat nie dokonywać kosztownej modernizacji.
Jeszcze kilka lat temu dachy domów ocieplano metodą międzykrokwiową, jednak coraz większą popularność zdobywa izolacja nakrokwiowa. Metoda międzykrokwiowa sprawdzi się, gdy szerokość krokwi pozwala na zastosowanie odpowiedniej grubości termoizolacji – krokwie mają zazwyczaj grubość 14-18 cm. Alternatywą jest system (powszechnie stosowany) między- i podkrokwiowy – dodatkowe ocieplenie dokłada się pod krokwie. W tym celu pierwszą warstwę układa się między krokwie, a następnie wykonuje dodatkowy ruszt z drewna lub profili stalowych i montuje drugą warstwę izolacji na całej powierzchni ocieplanego poddasza. Natomiast izolacja nakrokwiowa wykonywana jest na zewnątrz budynku. Można ją stosować wyłączne w przypadku nowego dachu lub wymiany pokrycia dachowego na nowe. Pozwala zaoszczędzić przestrzeń poddasza.
Inwestorzy najczęściej do ocieplenia połaci dachowych wybierają wysokiej klasy produkty wykonane z wełny mineralnej – szklanej lub skalnej. Poddasza ociepla się produkowanymi z niej matami lub płytami o gęstości od 20 do 100 kg/m3 . Ich największą zaletą jest doskonała izolacyjność cieplna – współczynnik przewodzenia ciepła waha się od 0,030 do 0,043 W/(m·K). Ponadto materiał ten dobrze izoluje akustycznie, ma zdolności do przepuszczania pary wodnej, jest niepalny i stosunkowo lekki. Jest również plastyczny i elastyczny – doskonale wypełnia wolne przestrzenie między krokwiami. Aby ocieplenie wełną spełniało współczesne standardy, musi mieć 25-35 cm. Taka grubość nie mieści się między krokwiami, dlatego część wełny podwiesza się od spodu połaci. To, co jeszcze do niedawna było niedogodnością podczas układania wełny szczególnie w upalne dni, czyli pylenie, pozwala wyeliminować wełna szklana nowej generacji – proces produkcji oparty jest na biotechnologii łączenia włókien wolnych od formaldehydu, fenolu i akrylu.
Zdj 2. Nieumiejętne ułożenie materiału termoizolacyjnego skutkuje powstawaniem mostów termicznych, które znacząco zmniejszają skuteczność odcieplenia. Dlatego najlepiej skorzystac z pomocy doświadczonych ekip budowlanych.
W nowoczesnym budownictwie dużą popularnością cieszą się izolacje wykonywane poprzez natryskiwanie piany poliuretanowej. To najszybsza metoda ocieplenia – dobra ekipa poddasze o powierzchni 100 m2 powinna zaizolować w kilka godzin. Przede wszystkim pianka ma bardzo dobre parametry w zakresie izolacji termicznej i jest lekka. Ponadto penetruje każdą szczelinę, nie ma ryzyka powstawania mostków termicznych. Stanowi również doskonałą barierę dla wilgoci i nie dopuszcza do pojawienia się grzybów oraz pleśni. Izolacja natryskowa wymaga specjalistycznego sprzętu, dlatego samodzielne przeprowadzenie prac jest niemożliwe.
Połacie dachowe można ocieplić także polistyrenem ekspandowanym EPS, a dokładniej płytami styropianowymi, które mają podłużne nacięcia zwiększające ich elastyczność. Płyty bardzo często produkowane są ze styropianu grafitowego, który zapewnia doskonałą izolacyjność termiczną. Styropian jest zdecydowanie rzadziej stosowany do ocieplenia poddaszy niż wełna, chociaż charakteryzuje się doskonałymi właściwościami termoizolacyjnymi, niestety nie może zapewnić porządnej izolacji akustycznej – nie likwiduje dźwięków powietrznych, czyli wszelkich drgań, które rozchodzą się w przestrzeni. Niektórzy producenci oferują styropiany o właściwościach tłumiących, ale eliminują one jedynie dźwięki uderzeniowe. Należy pamiętać, że w trakcie obróbki styropianu po pomieszczeniu roznoszą się niewielkie granulki, które szybko się elektryzują i przywierają do różnorodnych powierzchni.
Obecnie wartość współczynnika przenikania ciepła U dachów nie może przekroczyć 0,18 W/(m2 ·K). W domach energooszczędnych i takich, które już dziś projektuje się według wymagań obowiązujących od 2021 r., dachy mają znacznie lepszą izolację (U ≤ 0,15 W/(m2 ·K)). Wartość współczynnika U zależy od grubości izolacji oraz jej współczynnika przewodzenia ciepła λ. Gdy lamda jest niska, można ułożyć cienką warstwę izolacji i uzyskać taką samą wartość U jak przy grubej warstwie materiału o wyższym współczynniku λ. Zwiększenie grubości, bez względu na λ, z pewnością nie zaszkodzi, jednak poniesiemy dodatkowe koszty. Ponadto gruba warstwa zmniejsza kubaturę pomieszczeń, a jeżeli układamy ocieplenie od zewnątrz sprawia, że połacie wyglądają masywnie. W przypadku izolacji z wełny mineralnej łączna grubość ocieplenia powinna wynieść 25-35 cm. Jeśli układamy styropian nakrokwiowo, grubość jego warstwy wynosi 20-25 cm, zakładając, że używamy płyt EPS 100. Gdy zastąpimy EPS PIR-em, możemy pocienić warstwę o 10 cm i zachować identyczną wartość współczynnika U