Kompozyt do złudzenia przypomina drewno, jednak różni się od swojego pierwowzoru walorami użytkowymi. Materiały kompozytowe można stosować na zewnątrz bez obaw o zniszczenie z powodu niekorzystnych warunków atmosferycznych. Jakie są właściwości kompozytów i jakie są rodzaje kompozytów?
Materiały kompozytowe znajdują szerokie zastosowanie w budownictwie – zastępują naturalną drewnianą oblicówkę na elewacjach, sprawdzają się jako przęsła ogrodzeniowe i deski tarasowe Skąd tak duża popularność kompozytów w zastosowaniach na zewnątrz? Naturalne drewno poddane działaniu niekorzystnych warunków atmosferycznych niszczeje, traci swoją trwałość i walory estetyczne. Kompozyty zachowują wizualne atuty drewna, a zarazem są pozbawione jego wad – to główna przyczyna tak szerokiego zastosowania kompozytów.
Budowa kompozytu
Wszystkie materiały kompozytowe zawierające drewno określa się nazwą Wood Plastic Composite (WPC). Są one wykonywane ze specjalnie przygotowanej mączki drzewnej oraz mieszanki tworzywa polimerowego – najczęściej polichlorku winylu (PVC) lub polipropylenu (PP), rzadziej z twardego polietylenu (HDPE) – a także dodatków uszlachetniających, stabilizatorów UV oraz barwników. Z tych składników formuje się w wysokiej temperaturze i pod dużym ciśnieniem elementy, które stosuje się do wykończenia elewacji, budowy ogrodzeń i nawierzchni. O właściwościach kompozytów decyduje ich skład procentowy oraz rodzaj polimerów: mączka drzewna stanowi zazwyczaj około 50-70% składu, 20 do 45% tworzą polimery, a 10% to pigmenty, stabilizatory oraz przeciwutleniacze. Im więcejmączki drzewnej, tym materiały kompozytowe będą miały bardziej naturalny wygląd. Polimery decydują z kolei o trwałości tego produktu – to dzięki nim materiały kompozytowe są odporne na wilgoć, wahania temperatury grzyby, pleśnie czy owady. Za sprawą zawartości naturalnego drewna materiały kompozytowe należą do produktów drewnopochodnych – kompozyt naśladuje charakterystyczną chropowatą strukturę drewna, jego kolor oraz usłojenie. Są zazwyczaj barwione w masie, a dla uzyskania ciekawszej faktury ich powierzchnia może być szczotkowana lub lekko metaliczna, wyglądająca z daleka jak oksydowane aluminium. Jednocześnie dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii kompozyty nie mają wad drewna – są odporne na działanie wilgoci, nie poddają się korozji biologicznej mają większą wytrzymałość mechaniczną. Tworzywo kompozytowe łączy więc w sobie zarówno naturalne właściwości drewna, jak i wysokie parametry techniczne uzyskane dzięki dodatkowi z tworzyw sztucznych.
Rodzaje kompozytów – które lepsze?
Za najtrwalsze uważane są kompozyty z dodatkiem PCV – to produkty niezapalne i mało ścieralne, nie odkształcają się i zachowują swój pierwotny stan nawet po długim czasie użytkowania. Są też bardzo odporne na promieniowanie UV, dlatego nawet po wielu latach zachowują swój pierwotny kolor. Elementy kompozytowe wykonane z dodatkiem polipropylenu (PP) lub polietylenu wysokiej gęstości (HDPE) mają niższą jakość niż kompozyty z PCV. Gorzej znoszą zmienne warunki atmosferyczne, np. przy temperaturze niższej niż 10oC stają się kruche, natomiast pod wpływem wysokiej temperatury stają się nadmiernie elastyczne, mogą ulegać deformacji oraz bardzo mocno się nagrzewają. Nie mają też tak wysokiej wytrzymałości jak kompozyty PCV, dość łatwo tracą kolor pod wpływem promieni UV, mają też gorszą klasę palności - C. Gorsza jakość wynika zarówno z samego rodzaju tworzywa sztucznego, jak i z proporcji składników – mogą one zawierać aż 70% mączki drzewnej, a o właściwościach użytkowych decyduje zawartość tworzyw sztucznych.
Kompozyty w budownictwie – zastosowanie na elewacjach
Wykorzystanie deski kompozytowej do elewacji budynków to alternatywa dla drewnianej oblicówki, która poddana działaniu niekorzystnych warunków atmosferycznych szybko niszczeje i często w krótkim czasie zaczyna go szpecić. Na elewacje możemy zastosować pełne deski kompozytowe, które są bardzo lekkie, gdyż wytwarza się je z dodatkiem substancji spieniających, deski o budowie komorowej oraz deski z jednym profilem. Deski kompozytowe są bardziej elastyczne niż naturalne drewno, mogą być więc z powodzeniem używane na ścianach łukowych i powierzchniach zaokrąglonych. Deski kompozytowe urozmaicają elewację – idealnie łączą się także z innymi materiałami np. tynkiem. Kompozytowe elewacje pełnią też funkcję ochronną dla ścian budynku, ponieważ dzięki nim woda nie wnika bezpośrednio do ściany. W dobie budownictwa energooszczędnego docenia się także właściwości termoizolacyjne ścian wykończonych kompozytem, poprawiają też komfort akustyczny wewnątrz. Oprócz desek elewacyjnych z kompozytów drzewno-polimerowych na elewacje możemy też zastosować deski kompozytowe z żywicą. Zawartość drewna jest w tym produkcie znacznie wyższa – dochodzi do nawet 80%. W zaawansowanej technologii produkcji półprodukty łączone są termoplastyczną żywicą, dzięki czemu kompozyt nie absorbuje wody, a raz zabarwiony w procesie produkcji, pozostaje w tym samym kolorze przez długie lata. Nie zmienia też swych wymiarów przy wahaniach temperatury.
