Ozdobne i funkcjonalne elementy elewacyjne takie jak gzymsy i opaski wystając poza obrys ścian zewnętrznych, są narażone na niszczące działanie czynników atmosferycznych. Dlatego wymagają czyszczenia, a niekiedy renowacji. Jak konserwować gzymsy elewacyjne i opaski okienne?
Gzymsy elewacyjne i opaski okienne dobrze wyglądają oraz spełniają swoje funkcje jedynie wówczas, gdy są solidne. Najczęściej te elementy architektoniczne są obecnie wykonywane ze styropianu. Powinny być wzmocnione siatką zbrojącą z włókna szklanego, a na zewnątrz wykończone mineralną masą szpachlową. Do produkcji tego typu elementów służy też pianka poliuretanowa pokryta malowaną folią PVC lub tworzywo silikatowe. W starszych budynkach spotkamy tradycyjne opaski wyprofilowane z trwałego tynku i gzymsy betonowe pełniące jednocześnie funkcję wieńca. Choć obecnie głównie stanowią ozdobę budynku, nie zapominajmy, że mają chronić elewację oraz okna przed deszczem i wiatrem. Zarówno opady atmosferyczne, jak i silne podmuchy działają na nie destrukcyjnie. Zwłaszcza zalegający śnieg i lód mogą zniszczyć te detale architektoniczne. Jak je konserwować?
Aby gzymsy i opaski okienne były ozdobą elewacji, trzeba o nie odpowiednio dbać (fot. AdobeStock)
Gzymsy elewacyjne i opaski okienne – czyszczenie
Tak jak całą ścianę zewnętrzną, tak też gzymsy i obramowania wokół okien należy konserwować poprzez regularne usuwanie zabrudzeń. Ich struktura wchłania wilgoć i zanieczyszczenia, które mogą prowadzić do trwałych uszkodzeń. Na tych wystających elementach gromadzi się zdecydowanie więcej osadów niż na ścianach. Dlatego konieczne jest dokładne ich oczyszczenie. Jeśli nie chcemy mycia elewacji zlecić profesjonalnej firmie, możemy wykonać je sami korzystając z myjki ciśnieniowej. Wystarczy standardowa myjka ciśnieniowa o niezbyt wysokim ciśnieniu, nie powinno ono przekraczać 120 barów, dzięki czemu mamy gwarancję, że gzymsy czy opaski nie zostaną uszkodzone. Oprócz zanieczyszczeń na gzymsach lub opaskach mogą pojawić się widoczne glony lub grzyby, po oczyszczeniu z nich powierzchni trzeba nanieść preparat je niszczący. Wykonujemy to metodą natryskową, np. przy pomocy myjki. Można też zastosować wałki, szczotki lub pędzle. Należy podczas pracy korzystać z odzieży ochronnej. Po wyschnięciu, najczęściej po 12-24 godzinach, trzeba zastosować impregnat zmniejszający nasiąkliwość i porowatość tynku. Można też nanieść odpowiedni grunt i jeśli jest taka potrzeba, to po co najmniej 24 godzinach warstwę nowej farby elewacyjnej. Najlepszy będzie preparat zawierający biocydy powłokowe, które zapobiegają rozwojowi mikroorganizmów.
Zniszczony tynk na gzymsach i opaskach
Gzymsy elewacyjne i opaski okienne, do których wykończenia zastosowano tynki elewacyjne ze względu na swoje wysunięcie poza lico elewacji są często jej pierwszymi elementami, na których można zauważyć różnego rodzaju usterki. Należą do nich odpadające fragmenty odparzonego tynku, mogą one prowadzić do dalszych zniszczeń elementów elewacji. Uszkodzony tynk należy w tym miejscu skuć szpachelką, oczyścić podłoże, a następnie zagruntować i pomalować farbą elewacyjną. Ale powodem zniszczenia tynku na gzymsach i opaskach może być również przemarzanie ściany. Innymi przyczynami są złe wykonanie gzymsu, brak jego ocieplenia, wadliwy montaż rynien oraz obróbek blacharskich. Zawilgocenie nie zniknie, jeśli nie naprawimy przyczyny. Dopiero później można przystąpić do osuszenia elementu architektonicznego.
Problemem mogą też być glony i pleśnie, które lubią osadzać się na gzymsach i opaskach wykończonych tynkiem cienkowarstwowym. Wówczas należy go zdjąć i zastąpić produktami mineralnymi lub silikatowymi, odpornymi na rozwój mikroorganizmów. Po usunięciu usterek powierzchnię licową warto wykończyć hydrofobizatorem chroniącym ścianę przed wnikaniem szkodliwych substancji.
Należy zadbać o odpowiedni montaż gzymsów i opasek okiennych (fot. pixabay,com)
Gzymsy elewacyjne i opaski okienne styropianowe
Powszechnie dziś stosowane detale architektoniczne wykonane ze styropianu, choć lekkie, są odporne na warunki atmosferyczne, jednak muszą być wyprodukowane z odpowiednio wzmocnionego i zabezpieczonego materiału. Ponadto konieczne jest staranne ich zamocowanie. Jeśli nie zostały należycie przytwierdzone, konserwacji będą wymagały właśnie w tym miejscu. Do przyklejenia elementu sztukaterii należy stosować klej polecony przez jej producenta. Odpowiednie będą też kleje stosowane w systemach ociepleń budynków. Kleje do dociepleń to produkty mające bardzo dobrą przyczepność oraz wysoką odporność np. na powstawanie mikrorys. Klej nakładamy pacą grzebieniową na tynk oraz na fragment sztukaterii i dociskamy. Detale styropianowe powinny być w miejscu styku ze ścianą uszczelnione silikonem. Jeśli był on zastosowany i z czasem zniszczał, należy go usunąć i nałożyć nowy. Sztukaterie styropianowe można tynkować i malować lub zniszczone wymienić na fabrycznie wykończone w wybranym kolorze elewacji.
zdjęcie tytułowe: AdobeStock
