Jak skonstruowane są nowoczesne okna?

Okno składa się z montowanej w murze ościeżnicy, skrzydła okiennego (rama i szklenie to część ruchoma), okucia (pozwala na otwieranie i zamykanie okna lub na zablokowanie go w określonej pozycji). W zależności od strony, na którą się otwiera skrzydło – okno jest lewe lub prawe. Może mieć jedno lub kilka skrzydeł. Najczęściej są to skrzydła: rozwieralne, uchylno-rozwieralnych lub stałe. Dostępne są także nowoczesne okna ze skrzydłami przesuwnymi, składanymi lub obrotowymi (w poziomie lub pionie) albo tylko uchylnymi, jednak są rzadko stosowane.

Pomiędzy skrzydłami okna może być zamontowany słupek, który wzmacnia jego konstrukcję, ale zmniejsza powierzchnię szyby. W tym przypadku skrzydła otwierają się niezależnie od siebie. W oknie bez słupka jedno ze skrzydeł otwiera się pierwsze (można wybrać które), a drugie należy zaopatrzyć w okucie blokujące. Niezmiennym elementem każdego okna są uszczelki, instalowane przez producentów. Produkowane są z tworzyw sztucznych, najczęściej mają kolor czarny czarny lub szary. 

Nowoczesne okna – szyby zespolone

Obecnie powszechnie wykorzystuje się nowoczesne okna jednoramowe – ich rama nie rozkręca się – wyposażone w szyby zespolone. Szyby zespolone złożone są warstw szkła, połączonych ramką dystansową (aluminiową lub stalową) grubości 12-16 mm. Przestrzeń między taflami szkła wypełniona jest gazem – osuszonym powietrzem lub gazem szlachetnym, np. argonem, kryptonem, ksenonem. Podstawowym zadaniem szyb zespolonych jest zmniejszenie energii cieplnej oraz ograniczenie przenikania promieniowania UV. Odpowiednio wykonane szyby, chronią przed ucieczką ciepła, hałasem, włamaniem i nadmiernym nasłonecznieniem.

Do niedawna w budownictwie jednorodzinnym najczęściej stosowano okna z dwiema taflami szkła i z gazem między nimi. Współczynnik przenikania ciepła U_g takich szyb wynosi od 0,9 do 2,6 W/(m²∙K). Jednak obecnie, aby spełnić wymagania odnośnie izolacyjności przegród, standardem są okna składające się z trzech tafli szkła (trzyszybowe). Charakteryzują się one lepszym współczynnikiem przenikania ciepła, który może wynosić od 0,4 do 0,7 W/(m²∙K). Pozwalają uzyskać współczynnik U_w całego okna równy 0,8, a nawet 0,6 W/(m²∙K). Takie okna mogą być z powodzeniem stosowane nawet w domach pasywnych. Przez okna trzyszybowe przenika jednak mniej światła naturalnego i energii słonecznej, która jest odbijana i pochłaniana przez poszczególne tafle szkła.

Okucia okienne

Standardem w oknach są okucia obwiedniowe (obwodowe). Blokują one skrzydło w pozycji zamkniętej, w kilku punktach na obwodzie okna. Mechanizm ryglujący połączony z zawiasami wprawiany jest w ruch klamką. Dobrej jakości okucia zapewnią wygodną obsługę okna. W niektórych oknach montowane są okucia antywłamaniowe. Wyposażone są one w: trzpienie w kształcie grzybka i zaczepy antywyważeniowe, zabezpieczenia zawiasu dolnego zapobiegające jego podnoszeniu i wyważeniu skrzydła, nakładki zabezpieczające klamki przed rozwiercaniem czy klamki zamykane na klucz lub blokowane przyciskiem. Coraz częściej okna są wyposażane w funkcję zdalnego sterowania.

Większość okien, wyposażona jest w funkcję rozszczelnienia (mikronawiew). Można również zamówić nowoczesne okna z nawiewnikami, które umożliwiają przepływ powietrza przez ramiak ościeżnicy.

Ozdobne szprosy

Ozdobą okien są szprosy (szczebliny), które mogą być naklejane na szyby od zewnątrz, umieszczane między szybami, zawieszane na osobnych okuciach na zewnętrznej stronie okna. Mogą też być konstrukcyjnym elementem całego skrzydła, choć to coraz rzadsze i drogie rozwiązanie. Dzielą wówczas skrzydło na oddzielne pola, z których każde jest osobno oszklone niewielkimi szybami zespolonymi. Szprosy naklejane lub mocowane do okien w formie zdejmowalnej ramki nie będą pogarszały izolacyjności cieplnej szyby. Spowodują natomiast nieco mniejszy dopływ światła do pomieszczeń Szprosy konstrukcyjne pogarszają izolacyjność cieplną szyb, ponieważ stanowią mostek termiczny. 

zdjęcia: Drutex, Stolbud Włoszczowa