Tarasy są elementami architektury łączącymi dom z przylegającym do niego ogrodem. Harmonijne skomponowanie tych przestrzeni wymaga kreatywności, a jednocześnie praktycznego podejścia, które zintegruje wszystkie funkcje małej architektury.
Wybierając projekt i decydując się na określoną technologię budowy tarasu, należy pamiętać, że powinien on współgrać z architekturą i bryłą budynku. Dobrym wyborem będzie nawierzchnia z bruku klinkierowego. Wykonanie jej nie wymaga użycia specjalistycznych materiałów, np. elastycznych i mrozoodpornych klejów czy układania drogiej oraz czasochłonnej izolacji przeciwwilgociowej. Układanie bruku klinkierowego jest szybkie i pozwala wykorzystać ten materiał ponownie w tym samym lub innym miejscu, z zachowaniem jego pierwotnej jakości i estetyki, pod warunkiem oczywiście, że jest ułożony jedynie na warstwie podsypki. Ponadto bruk klinkierowy nie pęka, nie łuszczy się i nie odspaja od podłoża. Jest odporny na wahania temperatur, mróz, ścieranie, działanie kwasów, substancji żrących i detergentów, nie blaknie pod wpływem promieni słonecznych, a ułożona powierzchnia jest antypoślizgowa.
Taras z bruku klinkierowego można ułożyć samodzielnie, ale jeśli nie mamy wprawy lepiej zatrudnić specjalistę (fot. LHL Klinkier)
O czym należy pamiętać układając taras z bruku klinkierowego
Dobrze, aby taras był oddzielony od bryły budynku niewielkim progiem, który będzie przeciwdziałał napływaniu wody do budynku, a jednocześnie będzie stanowił naturalne przedłużenie powierzchni użytkowej domu. Taras powinien być położony nieco powyżej gruntu, jednak na tyle nieznacznie, aby nie zakłócać harmonijnego przejścia i nie stawiać sztucznych barier architektonicznych. Co ważne powierzchnia powinna mieć 1,5-2% spadek (od ściany na zewnątrz tarasu), aby ułatwić odprowadzanie wody do ogrodu. W tarasach zbudowanych na warstwach przepuszczalnych dopuszczalne jest wykonywanie spadku 0%, ponieważ woda opadowa nie spływa wtedy po powierzchni, ale przesącza się przez szczeliny miedzy kostkami bruku, spływając w głębsze partie podbudowy aż do warstw gruntu rodzimego.
Taras z bruku klinkierowego na gruncie
Przygotowanie podłoża zależy od rodzaju gruntu. Jeżeli jest on nieprzepuszczalny, to powinniśmy zdjąć górną warstwę, wykonać drenaż podłoża, a następnie nawieźć grunty o większej przepuszczalności. Natomiast w przypadku gruntu o niewielkiej nośności, wystarczy wybrać ziemię do poziomu gruntu wystarczająco stabilnego. Oczywiście teren pod taras powinien być wyplewiony, a także dobrze zagęszczony – za pomocą zagęszczarki. Układamy warstwę nośną z tłucznia, żwiru czy grysu. Dobrą praktyką jest układanie jej etapami – kilkucentymetrowe warstwy kolejno ubijamy i kształtujemy spadek.
Zanim zaczniemy układać bruk, musimy zamocować krawężniki na zaprawie cementowej – wyznaczą granice tarasu. Następnie nawozimy podsypkę. Dobrze do tego celu wykorzystać piasek płukany lub mączkę ceglaną – po ubiciu warstwa podsypki powinna mieć ok. 3 cm. Na tak przygotowanym podłożu możemy układać już bruk klinkierowy. Układamy go pasami o szerokości ok. 1 m, uważajmy przy tym, aby nie zniszczyć podsypki. Wystające cegły delikatnie dobijamy gumowym młotkiem. Aby uzupełnić powstałe szczeliny między brukiem, ułożoną powierzchnię posypujemy piaskiem i wmiatamy go w szczeliny. Następnie taras zalewamy wodę i jeszcze raz szczotką nagarniamy piasek, aby zamknąć spoiny. Na koniec, dodatkowo, możemy zwibrować świeżo ułożoną powierzchnię za pomocą ubijaka z gumową podkładką. Pracę te przeprowadzamy od krawędzi do środka nawierzchni.
Przy układaniu bruku klinkierowego wymagana jest precyzja i praca etapami (tot. Röben)
Taras z klinkieru płycie betonowej
Na taras z bruku klinkierowego możemy zdecydować się także, kiedy mamy już wykonaną płytę betonową. Na podbudowie betonowej wykładamy 4-5 cm warstwę podsypki żwirowej. Wariant ten możliwy jest do wykonania jedynie w sytuacji, kiedy dysponujemy wystarczająco dużą ilością miejsca – różnica między poziomem tarasu a progiem drzwi tarasowych budynku jest na tyle duża (8-10 cm), że pozwala na wykonanie kilkucentymetrowej warstwy podsypki oraz ułożenie kostki brukowej o grubości 4-5 cm. W najniższym miejscu tarasu, zwykle na jego końcu, wykonujemy wzdłuż całej jego krawędzi otwór (drenaż) w płycie betonowej, pozwalający odprowadzić wodę poza taras lub pod taras, jeśli pod płytą znajduje się podbudowa przepuszczalna dla wody, np. kruszywo, tłuczeń. Na powierzchni płyty wykonujemy izolację przeciwwilgociową w postaci, np. folii w płynie. Izolujemy również pionowe płaszczyzny płyty tworzące drenaż, po czym wypełniamy go grubym kruszywem (16-32 mm), aby woda spływająca z powierzchni tarasu mogła się swobodnie przesączać. Na tak przygotowaną powierzchnię wysypujemy 4-5 cm warstwę drobnego kruszywa (2-5 mm), wyprowadzamy płaszczyznę i układamy bruk klinkierowy. W przypadku, gdy ze względu na ograniczoną ilość miejsca między istniejącym poziomem tarasu a krawędzią otworu drzwiowego nie jest możliwe wykonanie warstwy podsypki, jedynym rozwiązaniem jest ułożenie bruku na warstwie kleju. Na betonowej płycie o wyprofilowanym spadku wykonujemy izolację przeciwwilgociową, rozprowadzamy klej elastyczny mrozoodporny o rozpływowej konsystencji i „zatapiamy” w nim kostki brukowe, zachowując między nimi 5-8 mm odstępy, które po związaniu kleju, wypełniamy szczelnie zaprawą do spoinowania klinkieru. Wariant ten wymaga dużej dokładności i czystości wykonania prac, w przeciwnym wypadku może dojść do sytuacji, w której woda przez nieszczelną spoinę dostanie się pod powierzchnię bruku, a po zamarznięciu odspoi kostkę brukową.
zdjęcie tytułowe: Polbruk
