Płyty balkonowe jako zewnętrzne elementy budynków narażone są na niszczące oddziaływanie czynników atmosferycznych. Szczególnie negatywnie działanie w naszym klimacie ma zawilgocenie przyśpieszając proces korozji żelbetu. Jak należy postępować w przypadku pojawienia się ubytków? Poniżej prezentujemy instrukcję naprawy.
Ale zanim do tego przejdziemy wyjaśnijmy, czym jest żelbet?
Podstawowym materiałem konstrukcyjnym z którego wykonywane są balkony, loggie i tarasy jest właśnie żelbet: kompozyt powstały z połączenia betonu oraz stalowego zbrojenia. Beton jest materiałem odpowiedzialnym za przenoszenie naprężeń ściskających, stal natomiast wzmacnia beton przenosząc naprężenia rozciągające. Beton dzięki dobrej przyczepności do powierzchni zbrojenia oraz wysokiemu pH jakim się charakteryzuje, tworzy alkaliczne środowisko zabezpieczające żelazo zawarte w prętach zbrojeniowych przed korozją. Żeby zapewnić odpowiednią ochronę, pręty powinny być pokryte minimalną ilością betonu czyli tzw. otuliną betonową, której grubość zależy od rodzaju mieszanki betonowej i klasy ekspozycji konstrukcji.
Co wpływa na powstawanie ubytków?
Żelbet również może ulegać korozji, która związana jest z czynnikami chemicznymi tj. woda, sól, dwutlenek węgla, zawarty w powietrzu oraz czynnikami fizycznymi tj. praca termiczna, oddziaływania mechaniczne, cykle zamrażania i rozmrażania, prowadzące do procesu tzw. karbonatyzacji. Dwutlenek węgla (CO2) w połączeniu z wilgocią prowadzi do zobojętniania odczynu zasadowego betonu. Przebieg zjawiska zwykle jest złożony i długotrwały, zobojętnienie początkowo powierzchniowe, z czasem sięga coraz głębiej. Pocieniona otulina betonowa wokół zbrojenia traci swój alkaliczny ochronny charakter, przyspieszając tym samym korozje stali. Rdza narastająca wokół prętów zbrojeniowych wywiera ciśnienie na tyle wysokie, iż powoduje początkowo zarysowania, następnie ukruszenie i ubytki w żelbecie. Dopiero w tym momencie objawy korozji żelbetu są widoczne gołym okiem. Tego typu uszkodzenia prowadzą do zmniejszenia efektywnej powierzchni zbrojenia, zmniejszenia nośności konstrukcji żelbetowej, a w skrajnych przypadkach mogą doprowadzić do katastrofy budowlanej.
Instrukcja reparacji ubytków
Uszkodzenia takie pod warunkiem, że nie stanowią zagrożenia dla nośności płyty balkonowej mogą być stosunkowo proste w naprawie. Jednakże pierwszą i bardzo ważną czynnością, która uprzednio musi być wykonana jest ocena techniczna lub ekspertyza dotycząca stanu istniejącego balkonu. Uszkodzenia żelbetu w postaci ubytków lub odsłonięcia zbrojenia stalowego należy zabezpieczyć przed postępującą degradacją, a ubytki uzupełnić. W tym celu w miejscu uszkodzenia należy odkuć wszelkie niespójne, osłabione, skorodowane elementy betonu. Otulinę betonową wokół stali zbrojeniowej, zwykle 2 - 3 cm, należy odkuć do miejsca nie wykazującego korozji głębszej niż powierzchniowa. Naprawianą powierzchnię betonu powinien charakteryzować otwarty system kapilarny porów – umożliwi to poprawne związanie zaprawy sczepnej z betonem.
Skorodowane stalowe pręty zbrojące należy oczyści mechaniczne np. za pomocą wiertarki lub szlifierki ze szczotką drucianą, do stopnia czystości ST 2, w praktyce oznacza to jednolitą metalicznie szarą powierzchnie bez oznak korazji lub zanieczyszczeń.
Zdj.3. Oczyszczanie mechaniczne skorodowanego zbrojenia i zabezpieczenie stali. Źródło: archiwum BOLIX
Niezwłocznie po oczyszczeniu i odpyleniu powierzchnia stali powinna zostać odtłuszczona, a następnie szczelnie pokryta środkiem z inhibitorami korozji BOLIX AKO. Jednokomponentowa, sucha zaprawa BOLIX AKO zapewnia długotrwałą ochronę przeciwkorozyjną. Wyrób w postaci suchego proszku wymieszany z czystą wodą przeznaczony jest do nanoszenia na stal pędzlem lub szczotką. Preparat należy nanieść na całą powierzchnię zbrojenia dwukrotnie, drugą warstwę nanosi się po około 3 godzinach i pozostawić do wyschnięcia.
Jeśli istnieje taka konieczność to należy wykonać podszalowanie w miejscu naprawy np. jeśli ubytki zlokalizowane są na podniebieniu balkonu.
Przed nałożeniem kolejnego preparatu sczepnego BOLIX SCS oczyszczoną powierzchnię należy zwilżyć czystą wodą.
Preparat BOLIX SCS przesypać do pojemnika z odmierzoną ilości czystej chłodnej wody i wymieszać. Równolegle przygotować zaprawę reprofialcyjną BOLIX WB. Jest to zaprawa cementowa modyfikowana polimerami z gruboziarnistym kruszywem dodatkowo intensywnienie zbrojona włóknem.
Po przygotowaniu preparat sczepny BOLIX SCS nanieść poprzez mocne wcieranie w podłoże za pomocą pędzla.
Na świeżą, nie związaną warstwę sczepną metodą „MOKRE NA MOKRE” nakładać zaprawę BOLIX WB przy pomocy szpachli lub pacy dociskając do podłoża i wypełniając całkowicie przestrzeń ubytków. Świeżo nałożoną zaprawę należy chronić przed zbyt szybkim przesychaniem okrywając ją folią lub wilgotnymi matami w przypadku dużego nasłonecznienia lub przeciągów. Uzupełnianie ubytków większych niż 7 cm polega na dwukrotnym nakładaniu zaprawy WB na warstwie sczepnej BOLIX SCS.
Instrukcja instalacji listwy
Żelbet jest materiałem porowatym ze szczelinami kapilarnymi dlatego nie chroniony szybko chłonie wodę co ma przyczynę w zjawisku tzw. podciągania kapilarnego. W dużym uproszczeniu beton działa jak gąbka „zasysając” wodę powyżej poziomu lustra wody w której jest zanurzony. Stopień i szybkość podciągania zależą od rodzaju betonu, jego zagęszczenia, rodzaju kruszyw, stopnia wodochłonności itp. Powierzchnia betonu narożnego na zewnętrzne warunki atmosferyczne powinna być zawsze chroniona.
Jednak większość balkonów pozbawiona jest kapinosów, które przeciwdziałałby zaciekaniu wody pod płytę balkonową, dlatego rekomendowane jest aby balkony wyposażyć w listwę kapinosowa. Dodatkowo powierzchnie czołowe balkonu po naprawie są niejednorodne dlatego w celu przywrócenia estetyki należy przeszpachlować całą powierzchnie.
W tym celu powierzchnie czołowe oraz dolną krawędź balkonu zwilżyć czystą wodą i nanieść cementową zaprawę szpachlową BOLIX SPN, następnie wtopić listwę kapinosowa z siatką. Następnie nanieść szpachle BOLIX SPN i wtopić w niej pasmo dociętej siatki z włókna szklanego BOLIX HD 158/S, wygładzić i pozostawić do związania i wyschnięcia. Tak przygotowaną powierzchnie można pokryć tynkiem cienkowarstwowym, po uprzednim nałożeniu podkładu tynkarskiego lub pomalować np farbą elewacyjną.
Tak przygotowaną powierzchnie można pokryć tynkiem cienkowarstwowym np. BOLIX SIT, po uprzednim nałożeniu podkładu tynkarskiego lub pomalować np. silikonową farbą elewacyjną BOLIX SIL.
Wybór odpowiedniego rozwiązania przeznaczonego do reprofialcji ubytków może w istotny sposób wpływać na trwałość naprawianego elementu jak i całej konstrukcji żelbetowej. Wielu inwestorów i wykonawców decyduje się na zastosowanie zupełnie przypadkowych materiałów do dokonania napraw niekoniecznie wystarczającej jakości, lub w tylko minimalnym zakresie. Tymczasem pomimo dokonania naprawy w przyszłości może dojść do dalszych uszkodzeń, których zakres naprawczy będzie zdecydowanie głębszy, bardziej pracochłonny i co nieuchronnie zdecydowanie bardziej kosztowny. Zastosowanie rozwiązania systemowego opartego o wyroby BOLIX do naprawy betonu to pewność podparta naszym doświadczeniem i wiedzą.
Zdj.8. Naprawiony balkon przy użyciu produktów Bolix. Źródło: archiwum BOLIX