Lukarną nazywa się pionowe okno w połaci dachu, oczywiście także zadaszone. Jej zadaniem jest doświetlenie poddasza, zwiększenie powierzchni użytkowej, a także urozmaicenia zewnętrznej kubatury domu. Jednak budowa lukarny jest dość wymagająca. Z tego powodu warto zdecydować się na gotową lukarnę.
Chcemy budować coraz szybciej, dlatego na rynku pojawia się mnóstwo produktów i rozwiązań, które to umożliwiają. Prefabrykacja przestaje się kojarzyć z tak zwaną wielką płytą. Zamawiamy prefabrykowane nadproża, stropy, więźby, a nawet całe domy z prefabrykatów. Nie ma się co dziwić, że czekają na nas również prefabrykowane lukarny. Ich montaż jest łatwy i szybki – wymaga jedynie krótkiego „otwarci dachu”, dzięki czemu nie jest on zależny od pogody. I chociaż nie należy do tanich rozwiązań, to warto zainwestować, gdyż spełnia wszystkie wymagania odnośnie statystyki, izolacyjności cieplnej i akustycznej oraz ochrony przeciwpożarowej. Gotowe lukarny mogą być w różnym stopniu wyposażone – mogą mieć już zamontowane okna, czy rolety. Mogą być także wykończone od wewnątrz. Co ważne, objęte są gwarancją producenta. Ten sposób doświetlania poddasza sprawdza się przede wszystkim na dachach stromych o dużym kącie nachylenia (powyżej 45°) i mających stosunkowo wysokie ścianki kolankowe.
Prefabrykowane lukarny
Zazwyczaj mają lekką, szkieletową konstrukcję z drewna. Wypełnienie termoizolacyjne ścian i połaci stanowi pianka poliuretanowa. Poszycie zewnętrzne i wewnętrzne może być różne. Zazwyczaj stosuje się tu płyty drewnopochodne – na przykład OSB. Oferowane są lukarny o standardowych kształtach i typowych sposobach wykończenia, ale można też zlecić indywidualne warianty lub zamówić lukarnę dalece odbiegającą od standardów. Modyfikacje dotyczą głównie kształtu dachu. Typowe lukarny mają dachy jednospadowe, ale mogą być także dwuspadowe lub półokrągłe. Można kupić lukarnę w zestawie z oknem lub bez. Za dopłatą wyposażana jest w roletę zewnętrzną, a także wykańczana od wewnątrz. Do uzgodnienia jest sposób jej wykończenia od zewnątrz – może być na przykład obłożona płytami winylowymi, blachą stalową-ocynkowaną i powlekaną, blachą cynkowo-tytanową, aluminiową, miedzianą lub deskami elewacyjnymi. Dach z reguły nie ma pokrycia – wykańczany jest równocześnie z połaciami dachu przez dekarzy. Niekiedy jednak lukarny mają z założenia inne pokrycie niż reszta dachu. Tak bywa na przykład z lukarnami o łukowych dachach, które są obłożone blachą płaską, gdyż trudno by było wykończyć je choćby blachodachówką.
Oprócz lukarn z oknami pionowymi można zamówić lukarnę z oknami dachowymi. Lukarna ma boczne ścianki w kształcie trójkąta równoramiennego. Wykonane są z drewna i ocieplone. Lukarna wyposażona jest standardowo w parę okien dachowych ustawionych jedno nad drugim. Okien może być też więcej – na przykład trzy. Lukarna taka odbiega wyglądem od powszechnego wyobrażenia o lukarnach, ale mimo to zwiększa odrobinę kubaturę poddasza i zapewnia lepsze jego doświetlenie niż zwyczajnie zamontowane okna dachowe.
Zalety gotowych lukarn
Lukarna nie należy do najłatwiejszych elementów dachu i bywa, że przy jej budowie oraz wykańczaniu popełniane są błędy. Skutkiem bywają później przecieki przez pokrycie lub mostki termiczne, powodujące wychładzanie się ogrzewanych pomieszczeń na poddaszu. Kupując gotową lukarnę otrzymujemy produkt wykonany zgodnie z zasadami sztuki dekarskiej, przygotowany w dbałości o najmniejszy szczegół. To nie koniec. Firma zapewnia oprócz doradztwa technicznego także projekt, transport i montaż wraz z nadzorem technicznym w trakcie jego trwania. Sam montaż lukarny, jeśli nie jest połączony z wycinaniem fragmentów krokwi dachowych, może potrwać zaledwie godzinę. Da się go zaplanować nawet na miesiące zimowe, co nie zawsze jest możliwe podczas budowy lukarn metodami tradycyjnymi. Gotowa lukarna jest dowożona na budowę dokładnie w umówionym terminie, nie trzeba więc jej magazynować do czasu montażu. Od pewnego czasu oferowane są też lukarny przeznaczone specjalnie do domów pasywnych.
Niewątpliwą zaletą lukarn – poza faktem, że uatrakcyjniają i czynią bardziej efektowną powierzchnię dachu – jest też to, iż powiększają powierzchnię mieszkalną oraz doświetlają pomieszczenia. Warto przy tym pamiętać, że im szersza lukarna i wyposażona w więcej okien, tym skuteczniej doprowadza światło naturalne do wnętrza. Walorem tej konstrukcji jest też możliwość otwierania okien na poddaszu nawet podczas deszczu – ryzyko, że woda wpadnie do środka jest takie samo, jak w przypadku pomieszczeń wyposażonych w tradycyjne okna.
Kiedy warto zdecydować się na gotową lukarnę?
Z pewnością warto pomyśleć o takich lukarnach, gdy chcemy jak najbardziej skrócić proces budowy. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że tego rodzaju usprawnienia kosztują więcej niż rozwiązania tradycyjne. Niemniej koszt lukarny prefabrykowanej nie jest znaczny. Ceny zaczynają się od 3000 zł netto i mogą dochodzić do 20 000 zł. (więcej kosztują lukarny przygotowywane na specjalne zamówienie). Zyskujemy w zamian produkt wykonany w zgodzie z najwyższymi standardami, objęty gwarancją producenta.
Na lukarnę taką szczególnie warto zwrócić uwagę w przypadku remontu lub przebudowy dachu. Łatwo ją domontować do więźby i zyskać tym samym ciekawy element architektoniczny budynku, a przy tym doskonale doświetlić poddasze. Dobudowa lukarny tradycyjnej jest znacznie trudniejsza. Jej drewniana, masywna konstrukcja może przy tym zanadto obciążyć starą więźbę dachową. Lukarna gotowa jest lekka, więc nie stanowi takiego zagrożenia, poza tym jej montaż nie musi się wiązać z jakąkolwiek ingerencją w istniejącą konstrukcję. Gotową lukarnę można zainstalować w miejsce usuniętego, starego okna dachowego, bez konieczności powiększania otworu. Zyskujemy wtedy trochę więcej przestrzeni na poddaszu. Nie da się też ukryć, że wygodniej jest korzystać z okien pionowych niż z okien dachowych. Podczas montażu takiej lukarny trzeba zwracać szczególną uwagę na to, aby jej izolacja termiczna została szczelnie połączona z ociepleniem dachu. W przeciwnym razie między lukarną a resztą dachu pojawią się mostki termiczne
zdjęcia: Akrobud, fotolia.com
