Budynki o drewnianej konstrukcji szkieletowej wciąż są u nas popularne, głównie z racji szybkości ich budowy. Aby jednak domy te były trwałe i solidne, nie mogą powstać ze słabej jakościowej tarcicy. Jakie drewno na dom szkieletowy wybrać?
Kiedyś domy szkieletowe, zwane wtedy „kanadyjczykami”, miały nienajlepszą opinię. Wiele w tym winy firm budujących w tej technologii. Duży popyt sprawił bowiem, że wykonawcy zabrali się za budowę nie zgłębiwszy dostatecznie wszystkich tajników wznoszenia konstrukcji szkieletowych, ich izolowania i wykańczania. Nie było też świadomości tego, jak ważna jest jakość budulca i stosowano takie samo drewno, co do budowy więźb dachowych, altanek lub domków letniskowych. Dawniej drewno na dom szkieletowy było faktycznie problem. Dziś na szczęście oferuje je większość tartaków i składów drewna. Jeśli nie jest dostępne od ręki, z pewnością możemy liczyć, że firma przygotuje je na zamówienie.
Z czego powstaje szkielet domu
Najprościej powiedzieć – z tego, co przewidział projektant. W projekcie architektonicznym domu szkieletowego są bowiem wyszczególnione (a przynajmniej powinny być) wszelkie elementy do budowy, z podaniem przekrojów i długości. Z takim wykazem udajemy się do tartaku albo składu drewna. Na budowę dostarczone będą głównie belki, czyli elementy o przekroju kwadratowym lub prostokątnym, których bok nie jest mniejszy niż 10 cm. Powstaną z nich belki podwalinowe, oczepowe, płatwie, jętki oraz słupy. Potrzebne będą również deski, krawędziaki i kantówki oraz łaty drewniane. Belki drewniane w domach szkieletowych ustawia się pionowo w rozstawie około 40-60 cm. Opierają się na poziomych belkach podwalinowych, a od góry spinają je poziome belki oczepowe. Z belek powstaje również konstrukcja nośna stropów i dachu. Między słupami umieszcza się izolację termiczną – z wełny mineralnej lub aplikowanej natryskowo pianki poliuretanowej albo celulozy. Obustronne usztywnienie stanowią płyty OSB lub MFP. Często domy takie są jeszcze dodatkowo ocieplane od zewnątrz.
Drewno na dom szkieletowy
Przy wyborze drewna na dom szkieletowy obowiązuje pewna ważna zasada – nie wolno oszczędzać. Nie oznacza to, aby szukać tarcicy z drogich gatunków takich jak modrzew, daglezja lub dąb. Wystarczy odpowiednio przygotowana tarcica sosnowa o gęstym usłojeniu (pomocniczo stosuje się drewno świerkowe). Powinna mieć klasę wytrzymałości nie mniejszą niż C24. Drewno na szkielet powinno być:
- suszone komorowo – zwykłe suszenie drewna odbywa się na świeżym powietrzu, pod zadaszeniem. Elementy leżą całymi miesiącami na wypoziomowanym podłożu i są odseparowane przekładkami, żeby powietrze mogło wokół nich swobodnie cyrkulować. Suszenie komorowe odbywa się natomiast w specjalnych pomieszczeniach. Panuje tam temperatura 75oC. Drewno schnie więc szybciej, bo zaledwie kilkanaście godzin. Po zakończeniu takiego procesu jego wilgotność wynosi około 12% masy. Drewno staje się wyjałowione i dzięki temu nie atakują je szkodniki. Nie musi być impregnowane;
- czterostronnie strugane – zwykła tarcica jest w dotyku chropowata i pełna zadziorów. Struganie to obróbka, dzięki której powierzchnie belek i desek stają się gładkie. Zaletą takiego wykończenia, oprócz dużej dokładności wymiarowej, jest fakt, że drewno staje się mniej podatne na działanie ognia. Płomienie „ślizgają się” po gładkiej powierzchni i potrzeba więcej czasu, żeby zaczęło płonąć;
- fazowane – oprócz strugania ścinane są też kanty belek i desek. To jeszcze bardziej poprawia odporność drewna na działanie płomieni.
Drewno wykorzystywane do budowy domu szkieletowego powinno być suszone komorowo i czterostronnie strugane (fot. Pfleiderer)
Drewno na dom szkieletowy – oznaczenie
Drewno czterostronnie strugane i suszone komorowo to często tak zwana tarcica KVH. Oznaczenie to informuje, że długie belki powstały z połączenia krótszych elementów na tak zwane mikrowczepy. Taką metodą uzyskuje się belki o bardzo dużej długości. Są przy tym odporne na skręcanie. Drewno KVH spełnia wytyczne niemieckiej normy dotyczące statyki i nośności DIN 1052.
Belki prefabrykowane na dom szkieletowy
Do budowy domów szkieletowych można stosować drewno lite, ale coraz częściej konstrukcje szkieletowe powstają z belek prefabrykowanych, czyli tak zwanych dwuteowników drewnianych. Mają one dwie stopki z drewna litego, między którymi jest tak zwany środnik wykonany z płyty drewnopochodnej. Belki są długie, a przy tym dość lekkie. Taka budowa nie oznacza, że mają mniejszą wytrzymałość niż drewno lite. Wręcz przeciwnie, nie mają one skłonności do skręcania się lub wyginania.
zdjęcie tytułowe: AdobeStock