Aby w chłodne dni było w domu ciepło nie wystarczy gruba termoizolacja ścian. Musimy również zadbać o okna i drzwi. Szczelne, energooszczędne i prawidłowo zamontowane pozwolą także obniżyć koszty eksploatacji budynku.
Pogoda w naszym kraju jest nieprzewidywalna i chociaż od kilku lat nie ma już srogich zim, to warto zapewnić sobie oraz innym domownikom komfort cieplny wewnątrz domu. Ponadto rozwiązania oszczędzające energię to konieczność – obecnie obowiązujące przepisy wręcz narzucają stosowanie energooszczędnych okien i drzwi. Pamiętajmy także, że nowoczesna stolarka nie tylko skutecznie oddziela wnętrza od panujących na zewnątrz warunków atmosferycznych, ale także wpływa pozytywnie na rachunki za ogrzewanie.
WAŻNE WSPÓŁCZYNNIKI
O tym, czy okna i drzwi są energooszczędne, mówią współczynniki przenikania ciepła. Ich wartość określona jest w przepisach budowlanych – im jest ona niższa, tym lepiej. Maksymalna dopuszczalna wartość Uw dla okien pionowych wynosi 1,1 W/(m2 ·K), a dla okien dachowych 1,3 W/(m2 ·K). Jednak od stycznia 2021 r. w oknach elewacyjnych parametr ten nie może przekroczyć wartości 0,9 W/(m2 ·K). Wpływ na współczynnik przenikania okna mają elementy jego konstrukcji m.in. pakiety szybowe z ciepłymi ramkami dystansowymi i powłokami niskoemisyjnymi, wysokiej jakości profile okienne, kliny izolacyjne, uszczelki oraz okucia. Normy dotyczące izolacyjności dotyczą również drzwi zewnętrznych. Obecnie wartość współczynnika przenikania ciepła U wynosi 1,5 W/(m²·K), ale od 2021 r. nie będzie mógł być większy niż 1,3 W/(m²·K). Drzwi o takich, a nawet lepszych parametrach dostępne są już dziś. Możemy kupić modele o współczynniku U o wartości nawet 0,47 W/(m²·K)
Odwieczny dylemat – PVC czy drewno?
Wybór materiału, z którego mają być wykonane okna, uzależniony jest w dużej mierze od zasobności naszego portfela. Najczęściej inwestorzy decydują się na okna plastikowe (PVC), w dalszej kolejności drewniane i z aluminium.
• Porównywalne parametry. Nie produkuje się już kiepskich okien, dlatego parametry cieplne są porównywalne. Jakość zależy m.in. od producenta czy komponentów użytych do produkcji.
• Różne ceny... Okna drewniane i aluminiowe o zbliżonych parametrach mają podobną cenę, natomiast za modele z PVC możemy zapłacić nawet o 40-50% mniej.
• ...i styl. Okna plastikowe i drewniane są uniwersalne, a aluminiowe sprawdzą się w nowoczesnych domach.
PAKIETY SZYBOWE
Największy wpływ na wartość współczynnika przenikania ciepła okna Uw ma izolacyjność cieplna oszklenia, ponieważ to właśnie ono zajmuje prawie całą powierzchnię. Na rynku jest duży wybór szyb zespolonych o różnych wartościach współczynnika Ug. Obecnie standardem są pakiety trzyszybowe (dwukomorowe) o wartości od 0,4 do 0,7 W/(m²·K). Te o wartości Ug równym 0,5 W/(m²·K) chronią przed chłodem prawie tak skutecznie jak murowana ściana. Dostępne są również pakiety czteroszybowe, których współczynnik przenikania wynosi nawet 0,3 W/(m²·K). Są jednak masywne i wymagają mocniejszej konstrukcji ramy skrzydeł okiennych. Szyby rozdzielone są ramkami dystansowymi, tzw. ciepłymi ramkami, których zadaniem jest ograniczenie przekazywania ciepła z jednej szyby na kolejną. W najbardziej energooszczędnych modelach wykonane są one ze stali nierdzewnej oraz z tworzyw sztucznych, które znacznie słabiej przewodzą ciepło niż ramki aluminiowe. Przestrzenie między taflami szkła wypełnione są gazem szlachetnym, który przewodzi ciepło w mniejszym stopniu niż powietrze.
CIEPŁY MONTAŻ OKIEN
Kluczowym elementem, o który należy zadbać, jest montaż okien. Stolarkę okienną trzeba osadzić w taki sposób, aby uniknąć nadmiernej ucieczki ciepła z domu. Podstawą jest więc montaż warstwowy, nazywamy „ciepłym”, który opiera się na zasadzie „szczelniej wewnątrz niż na zewnątrz”. Polega on na tym, że warstwa wewnętrzna, paroszczelna, stanowi pewnego rodzaju zabezpieczenie dla izolacji termicznej przed przenikaniem pary wodnej i wilgoci z wnętrza budynku. Do jej wykonania stosowana jest paroszczelna taśma okienna. Zadaniem części zewnętrznej, paroprzepuszczalnej, jest ochrona pomieszczeń przed wnikaniem wilgoci do wnętrza i umożliwienie wyprowadzenia jej z wnętrza domu na zewnątrz. Stosuje w tym przypadku przeznaczone do tego celu taśmy paroprzepuszczalne. Natomiast warstwa środkowa, zazwyczaj pianka poliuretanowa, to izolator termiczny i akustyczny. Podczas ciepłego montażu należy również stosować odpowiednie kotwy (dyble) łączące mechanicznie okna z murem. Na rynku dostępne są kompleksowe rozwiązania do prawidłowego montażu warstwowego. Pamiętajmy, że nawet najbardziej energooszczędne okna nie spełnią swoich funkcji, jeśli zostaną nieprawidłowo zamontowane.
USZCZELKI POD KONTROLĄ
Ważnym elementem zarówno izolacji cieplnej, jak i akustycznej są uszczelki. Dzięki sprężystości i elastyczności minimalizują powstawanie szczelin pomiędzy poszczególnymi detalami okna. Aby szybko nie ulegały zniszczeniu, wykonuje się je z tworzyw odpornych na niekorzystne warunki atmosferyczne i uszkodzenia mechaniczne. Niestety, po pewnym czasie uszczelki niszczeją i w trosce o zapewnienie komfortu cieplnego w domu, należy je wymienić – najlepiej na takie same, pochodzące od producenta okien. Jeśli nie znamy profilu okna, to nową uszczelkę postarajmy się dobrać pod względem wymiarów jak najdokładniej do starej – na rynku jest bogata oferta uszczelek o różnych kształtach.
Do ucieczki ciepła bardzo często dochodzi na styku szyby i okna. Odpowiadają za to nieszczelne uszczelki. Często zapominamy o ich konserwacji. Jeśli tego nie praktykujemy, uszczelki szybciej się starzeją i tworzą szczeliny. Aby naprawić ten błąd trzeba uszczelnić miejsca styku silikonem szklarskim, wyciskając go z tuby.
KONSTRUKCJA DRZWI
Na termoizolacyjność drzwi zewnętrznych wpływa ich budowa i użyte materiały. Doskonałe parametry cieplne mają zarówno drzwi stalowe, jak i drewniane. Lepsze właściwości pozwalają uzyskać drzwi płytowe, które łatwo można ocieplić. Między płytami może być umieszczony styropian lub wełna mineralna, ale coraz częściej zastępuje się je materiałami o lepszym współczynniku przewodzenia ciepła lambda, np. pianką poliuretanową, fenolową lub aerożelem. Ich zaletą jest również to, że zajmują mniej miejsca. Producenci oferują także drzwi z przeróżnymi przeszkleniami. Spełniają one obowiązujące standardy, dzięki zastosowaniu termoizolacyjnych zestawów szybowych. O izolacyjności termicznej decydują też rama drzwi oraz ościeżnica, dobre właściwości cieplne mają ościeżnice stalowe z dodatkową przekładką termiczną. Często pomijanym elementem jest próg – on także powinien stanowić ciepłą przegrodę.
MONTAŻ DRZWI
Tak jak w przypadku okien, najlepszym wyborem jest ciepły montaż. Jeśli chcemy skutecznie zabezpieczyć drzwi przed nadmierną ucieczką ciepła, przymocowanie ościeżnicy do muru wyłącznie za pomocą pianki poliuretanowej nie jest wystarczające. Pianka narażona na destrukcyjne czynniki (m.in. wilgoć, deszcz, śnieg i promienie słoneczne) traci swoje właściwości termoizolacyjne. Od wewnątrz ochraniamy ją taśmą paroizolacyjną (brzeg taśmy przyklejamy bezpośrednio do muru, drugi do ościeżnicy), a od zewnątrz paroprzepuszczalną lub rozprężną taśmą. Aby zamknąć mostki termiczne, całość połączenia najlepiej obrobić termoizolacją w postaci węgarka ze styropianu lub wełny mineralnej. Próg koniecznie należy zaizolować przy użyciu taśm bitumicznych lub innych nieprzepuszczających wody.
BRAMA GARAŻOWA TEŻ MUSI BYĆ CIEPŁA
O ciepłą bramę garażową powinniśmy się zatroszczyć, jeśli garaż usytuowany jest w bryle domu. Poziom izolacyjności określają przepisy budowlane – współczynnik przenikania ciepła U nie może być większy niż 1,5 W/(m²·K), a od 2021 r. 1,3 W/(m²·K). Co powinniśmy wiedzieć, przed zakupem bramy?
• Jest wiele innowacyjnych rozwiązań, które pomogą zminimalizować straty ciepła. Jednak największą termoizolacyjnością odznaczają się bramy segmentowe. Budowa segmentów umożliwia wypełnienie ich pianką poliuretanową o niskim współczynniku przewodzenia λ.
• Przed zakupem upewnijmy się, że wartość U dotyczy całej bramy, a nie pojedynczego segmentu. Przyjmuje się, że współczynnik przenikania ciepła bramy na poziomie 1 W/(m²·K) jest bardzo dobrym wynikiem.
• Połączenie segmentów jest najbardziej problematyczne, dlatego wybierajmy konstrukcje, w których jest ich jak najmniej.
• Ciepła brama oprócz uszczelniania na styku segmentów musi być wyposażona w uszczelkę obwodową, podwójną uszczelkę dolnego panelu, uszczelkę na górnym panelu lub bezpośrednio na nadprożu.
