Subtelne, podługowate „kotki” leszczyny pojawiają się na krzewach oraz drzewach tego gatunku w lutym i zwiastują nadejście wiosny. Chociaż budzą radość z racji kończącej się zimy, to w wielu przypadkach są nie lada utrapieniem – pyląc, wywołują bowiem uciążliwą w objawach alergię.
Leszczyna pospolita (Corylus avellana) to gatunek rosnący dziko na terenie całej Polski, wchodząc w skład lasów mieszanych oraz publicznych terenów zielonych. To także krzew chętnie uprawiany przemysłowo – na plantacjach orzechów laskowych oraz amatorsko w przydomowych ogrodach i sadach. I chociaż nie sposób przecenić jej wartościowych walorów w postaci smacznych i zdrowych owoców, to jednak w okresie kwitnienia staje się dużym utrapieniem dla osób z alergią pyłkową.
Pylenia leszczyny
Kwiatostany leszczyny w postaci niewielkich zawiązek pojawiają się jeszcze latem, ale dopiero z końcem zimy (na przełomie stycznia i lutego) rozwijają się, tworząc długie walce zebrane po 2-4 na jednej gałązce. Są to kwiatostany męskie. Szybko dojrzewają, rozwijają się i rozpoczynają obfite pylenie, którego szczyt przypada na luty, początek marca. Leszczyna jest rośliną wiatropylną, a pyłek kwiatów męskich musi dotrzeć do pręcików kwiatów żeńskich, dlatego pylenie jest intensywne i manifestuje się często żółtą chmurą zarodników w trakcie powiewu i ruchu kwitnących gałęzi krzewu.
W pomiarach intensywności pylenia na rzecz oceny zagrożenia dla alergików leszczyna osiąga zwykle wysokie wartości, przy czym dotyczy to terenów podmiejskich i miejsc jej bogatego występowania. W miastach stężenie alergenu w okresie kwitnienia leszczyny jest zwykle średnie i niskie.
Stężenie pyłków w powietrzu jest zależne od aury, od temperatury i wilgotności powietrza. Sucha, słoneczna wiosna sprzyja większej odczuwalności i związanej z nią uciążliwości alergii na pyłek leszczyny.
Jakie objawy towarzyszą uczuleniu na pyłki leszczyny?
Osoby uczulone na pyłek kwitnącej leszczyny doświadczają najczęściej objawów podrażnienia śluzówek oczu, nosa, gardła, a także oskrzeli. Pojawia się uciążliwy cieknący katar, swędzenie, zaczerwienienie i łzawienie oczu, kichanie oraz kaszel. U osób z dużą alergią kaszel może być bardzo uciążliwy i prowadzić do podrażnienia oraz osłabienia oskrzeli, a w efekcie do ich zapalenia. Alergia pojawia się zwykle nagle, ponieważ jest to pierwszy czynnik pyłkowy w przyrodzie.
Osoby podatne na alergię wziewną, prowadzące aktywny tryb życia – lubiące spacery, wycieczki i eskapady w urokliwych okolicznościach przyrody – w lutym i marcu mogą dotkliwie odczuwać pylenie tej niepozornej w okresie kwitnienia rośliny.
Jak radzić sobie z alergią na leszczynę
Jeżeli w okresie pylenia tej rośliny obserwujemy pewne symptomy alergii, warto przeprowadzić laboratoryjny test skórny, który oceni prawdopodobieństwo uczulenia i odpowiedź organizmu na ten alergen. Jeśli okaże się, że jesteśmy uczuleni na pyłek leszczyny, dobrze jest monitorować prognozy pylenia i dostosowywać do nich aktywność na świeżym powietrzu oraz stosowanie środków medycznych zmniejszających objawy alergii.
Gdy uprawiamy w naszym ogrodzie rośliny i krzewy ozdobne, które mają wysoki czynnik pylenia, a stwierdzono u nas alergię pyłkową, niestety będziemy musieli pozbyć się uciążliwych roślin, ponieważ podatność na alergię wzrasta wraz z nasileniem występowania czynnika wywołującego uczulenie.
W okresie intensywnego pylenia leszczyny pamiętajmy, że pomieszczenia wietrzymy jedynie w czasie deszczu lub zaraz po. Unikajmy intensywnej wentylacji w trakcie wietrznych i słonecznych dni,
tak aby nie wpuszczać do wnętrza dużej ilości pyłków. Jeżeli mieszkamy w sąsiedztwie
leszczyn, w lutym powinniśmy szczególnie zadbać o profilaktykę. Warto na
potrzeby jakości powietrza w domu zainwestować w
filtr powietrza ze specjalnym wkładem HEPA, który zatrzymuje większość
alergenów wziewnych.
Warto wiedzieć, że u osób podatnych na alergię pyłkową może pojawić się alergia krzyżowa. Osoby uczulone na kwitnącą leszczynę mają często alergię pokarmową na orzechy laskowe.
zdjęcia: pixabay.com
